صفحه اول
غلامعلی راستین- امروز و فردا اجلاس اضطراری سران کشورهای اسلامی شامل سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب به‌منظور حمایت از دولت قطر در برابر حمله اخیر اسرائیل و نیز اشغال غزه در دوحه برگزار می‌شود، اجلاس دوحه حداقل باید به جمع‌بندی عملیاتی مشترک در ارتباط با رژیم صهیونیستی دست پیدا کند. بعد از حمله به قطر اعتماد کشورهای عربی به حمایت‌های آمریکا متزلزل شده است و این احساس را میان اعراب تقویت می‌کند که واشنگتن یک شریک امنیتی غیرقابل اعتماد است. حمله اخیر اسرائیل به دوحه، پایتخت قطر، کشورهای عربی منطقه را به زیر سؤال بردن ارزش حمایت آمریکا واداشت؛ زیرا به‌نظر می‌رسد ایالات متحده حتی زمانی که متحدانش مورد تهدید یا تجاوز قرار می‌گیرند، قادر به مهار اسرائیل نیست و یا در واقع تمایلی به مهار آن ندارد. حمله رژیم اسرائیل به قطر به اسم تلاش هدفمند برای از بین بردن سران حماس همزمان که با واکنش‌های فوری و صدور قطعنامه و بیانیه‌های شدید اللحن بین المللی روبه‌رو شده است اما در نگاهی تحلیلی، خبر از به صدا درآمدن زنگ خطر در منطقه غرب آسیا نسبت به برنامه ها و اهداف توسعه طلبانه رژیم اسرائیل دارد. این اقدام، فرضیات قبلی درباره تضمین‌های امنیتی آمریکا و دیپلماسی منطقه‌ای را زیر سؤال برده و باعث شده کشورهای خلیج‌فارس بازنگری در وابستگی‌های استراتژیک و جست‌وجوی روابط با قدرت‌های جایگزین مانند چین و ترکیه را در دستورکار قرار دهند. حمله به دوحه نقطه عطفی است که ممکن است معماری امنیتی و اتحادها در منطقه را بازتعریف کند. این نخستین بار نیست که اسرائیل همزمان با جریان داشتن مذاکرات و تلاش‌های دیپلماتیک دست به حمله می‌زند. در طول این دو سال، ترورهای برجسته و حملات متعددی در لبنان علیه حزب‌الله، در سوریه علیه دولت تازه‌تشکیل‌شده «احمد الشرع»، در یمن علیه حوثی‌ها و علیه ایران طی جنگ ۱۲ روزه ژوئن زمانی که تهران مشغول مذاکره با واشنگتن بود، صورت گرفت. اکنون در دوران دومین دولت ترامپ، شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس نیز خود را در نقطه عطف مشابهی می‌بینند.قطر کمی بیش از دو ماه پس از آنکه در ۲۳ ژوئن مورد حمله موشکی بالستیک ایران قرار گرفت، این بار از سوی اسرائیل مورد حمله واقع شد. با این حال، در حالی که حمله ایران هدفی به نام پایگاه هوایی العدید آمریکا در خارج از مناطق شهری بود، حمله اسرائیل قلب دوحه را در میانه بعدازظهر مورد هدف قرار داد. در این شرایط، رهبران و مقامات ارشد دفاعی و امنیتی در سراسر شورای همکاری خلیج فارس احتمالاً ارزیابی مجددی از چشم‌انداز امنیتی و درک تهدیدات منطقه‌ای انجام دهند و ممکن است اعلام کنند که حمله به یک کشور عضو شورای همکاری، حمله به همه محسوب می‌شود که راه را برای پاسخ جمعی هموار می‌کند.در صورت وقوع چنین سنارویی، ممکن است فشار بر امارات و بحرین برای تنزل روابطشان با اسرائیل که در سال ۲۰۲۰ هنگامی که این کشور‌ها پیمان ابراهیم را در مراسمی در کاخ سفید تحت ریاست ترامپ امضا کردند، افزایش یابد. اظهارات مقامات و شخصیت‌های عمومی در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در ماه‌های اخیر، اقدامات اسرائیل در خاورمیانه را با زبانی توصیف کرده‌اند که قبلاً در مورد ایران به کار می‌بردند؛ به عنوان یک مزاحم و تهدید عمده برای ثبات منطقه.در حالی که بعید است ایران از سردی روابط بین کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و اسرائیل سود ببرد، اما این واقعیت که عادی‌سازی بیشتر روابط، حداقل در حال حاضر، کاملاً منتفی است، نشان می‌دهد که چشم‌انداز منطقه‌ای در ۲۳ ماه پس از ۷ اکتبر تا چه حد تغییر کرده است.