در خوبی اعتکاف

  مریم ساری- اعتکاف، از برجسته‌ترین مقام بندگی و بردگی در پیشگاه ذات اقدس اله است. عدّه‌ای همین عکوف و اقبال و تعظیم را در برابر “اوثان” و “اصنام” داشته‌اند؛ مانند سامری که در برابر گوساله‌ی‌ خود عکوف داشت. خداوند متعال بر روی همه‌ی‌ اعتکافها و بندگیهای دروغین، مُهر بطلان زده است.
اعتکاف فرصتی برای شستشوی آلودگی های گناه ، مبارزه با نفس و نورانی ساختن دل و صفا بخشیدن به روح است. اعتکاف برجسته ترین مظهر بندگی در پیشگاه الهی است . سنت اعتکاف از سالیان پیش تا کنون در بین مسلمانان وجود داشته است.
زمان اعتکاف انسان برای رهایی از تعلقات مادی و دلبستگی دنیوی به گوشه خلوت و دور از همه تعلقات مادی پناه می برد و با خدای خود نجوا می کند تا کدورت وزنگار را از چهره جان بزدایید . در این بخش از نمناک شما را با اهمیت و فضیلت اعتکاف آشنا می کنیم.
اعتکاف در لغت به معنای اقامت کردن و ماندن در جایی است اما در شرع اسلام، اعتکاف باید در مکانی مقدس برای تقرب جستن به خداوند صورت گیرد . در ادیان دیگرنیز اعتکاف وجود دارد اما اعتکاف در هریک از ادیان خصوصیات و احکام و شرایط متغییر دارد. اعتکاف در اصطلاح فقهی نوعی عبادت است که انسان سه روز یا بیشتردرمسجد مقیم شود وهرسه روز روزه بگیرد و اعمال آن را انجام دهد.
مرحوم صاحب جواهر در تعریف لغوی اعتکاف فرمود:هو الاحتباس و منه اللبث الطویل الذی هو احد افراد لزوم الشیء النفس علیه
پس اعتکاف در لغت به معنای حبس کردن است و از همین معنی درنگ و توقف طولانی است.
حضرت امام خمینی (ره) فرمود:هو البث فی المسجد بقصر البقصد به اعتکاف عبارت است ازماندن در مسجد ودرنگ درآن به قصداینکه بزرگی خدا نماید.
ماده عکف نُه بار در قرآن بکار رفته که دو مورد آن مربوط به مقیمان و اعتکاف کنندگان در مسجد می باشد. این دو آیه مبارکه از ادله مشروعیت اعتکاف به شمار می آید.
و عهدنا الی ابراهیم و اسماعیل ان طهرا بیتی للطائفین و العاکفین و الرکع السجود
به ابراهیم و اسماعیل فرمان دادیم که خانه را برای طواف کنندگان و معتکفان و رکوع و سجودکنندگان پاکیزه نمایند.
ولا تباشروهن و انتم عاکفون فی المساجد تلک حدودالله فلا تقربوها کذالک یبین الله آیاته للناس لعلهم یتقون.
با همسران خود در حال اعتکاف مباشرت ننمایید اینها حدود و مرزهای الهی هستند به آنها نزدیک نشوید خداوند اینچنین آیات خود را برای مردم تبیین می کند باشد که تقوی پیشه کنید.
عبودیت و بندگی خدا در همه ادیان توحیدی وجود داشته است . در قران کریم نیز آیاتی وجود دارد که سابقه دیرینه اعتکاف در امم گذشته و رفتن به مکانهای مقدس برای عبادت را نشان می دهد.
آیه :و عهدنا الی ابراهیم و اسماعیل ان طهرا بیتی للطائفین و العاکفین و الرکع السجود نشان می دهد که عبادتی بنام اعتکاف در زمان حضرت ابراهیم (ع) نیز وجود داشته است زیرا در این آیه خدا به دو تا از پیامبران فرمان داد تا مسجد الحرام را برای معتکفان پاکیزه و آماده نماید .همچنین در کتاب تورات و انجیل نیز اشاراتی به گوشه نشینی شده است.
رهبانیت یعنی خلوت نشینی و گوشه گیری و پرداختن به عبادت که در آئین مسیحیت وجود دارد.
و جعلنا فی قلوب الذین اتبعوها رافه و رحمه و رهبانیه ابتدعوها
ما در دل کسانی که از عیسی پیروی کردند نرمی و مهربانی و رهبانیتی که خود بدعت گذاشته اند قرار دادیم.
پیامبر درباره رهبانیت فرمود: الا تکاء فی المسجد رهبانیه العرب، ان المومن مجلسه مسجده وصومعته بیته
تکیه در مسجد، رهبانیت مسلمانان است ، محل نشستن و توقف مومن و مسجد و صومعه اش خانه اوست.
در دوران جاهلیت نیز اعتکاف وجود داشت و عده ای از مردم در غارها و بیابانها و کوهها به اعتکاف می پرداختند و به عبادت و تامل و تفکر در هستی مشغول می شدند.
در قرآن آیه ای درباره حضرت مریم و اعتزال ایشان از مردم و پناه بردن به محراب زکریا در بیت المقدس آمده است :
(واذکر فی الکتاب مریم اذا نتبذت من اهلها مکانا شرقیا)
از مریم یاد کن هنگامی که از اهل و آشنایان خود به گوشه ای پناه گرفت.علامه طباطبائی دوری مریم از مردم و بریدن از آنان، را روی آوردن به اعتکاف برای عبادت بیان می کند.