اقتصاد
یک اقتصاددان با بیان اینکه اقتصاد کشور از لحاظ درآمدهای خارجی و داخلی در مضیقه است، گفت: تورم کمر شکن شده و سال هاست اقتصاد ما در باتلاق و تله تورم گرفتارآمده است. محمود جامساز، اقتصاددان گفت: طی چهار دهه گذشته در فرایند اداره امور کشور بسبب فقدان تخصص و نا آگاهی از دانش و تکنیک های مدیریت علمی روزآمد جهانی متأثر ازباورها و پندار های استکبار ستیزی و دشمن انگاری و طرد تکنوکراتهای با تجربه و انتصابات مبتنی بر اصول انقلابی گری که تقوای انقلابی را مقدم بر دانش و تعهد را مرجح بر تخصص میدانست ، افرادی بمصادر امور کشور گمارده شدند که عملکرد سوئشان بتدریج در تمام حوزه ها اعم از سیاسی ، اقصادی، اجتماعی ، فرهنگی، بهداشتی، آموزشی زیست محیطی و دیگر جنبه های مختلف زندگی آحاد جامعه ظاهر گشت و شاخصه های کلان را که بیانگر ترقی و توسعه کشورهاست در جهت واپسگرائی و عقب ماندگی تقلیل داد. وی ادامه داد: به نحوی که یک کشور پهناور ثروتمند با ظرفیتهای بالقوه فیزیکی و سرمایه های عظیم اجتماعی با رشد اقتصادی دو رقمی منحصر بفرد که قرار بود روزگاری نه چندان دور به ژاپن خاور میانه تبدیل شود در حال حاضر با کوهی از مشکلات ومعضلات اقتصادی ، سیاسی واجتماعی اقلیمی روبروست که فائق آمدن بر این مشکلات عظیم از عزم و اراده و امکانات و بینش سیاستمداران و مدیران کنونی در این مجموعه بی نظم سیاسی و اقتصادی و اداری کشور بدور است. جامساز با انتقاد از کسانی که بر سر سفره انقلاب نشستند با حدف رقیبان خود بتدریج مالک تمام کشور شده و خود به مشکل عمده تبدیل شدند حال چگونه می توان از کسانی که خود نفس مشکلند، گفت: انتظار ارائه راه حل و رفع مشکلات را داشت اینک تورم مزمن جهشی ، کاهش ارزش پول ملی ، تنزل قدرت خرید مردم ،فقر و فلاکت خانه بدوشی ، بیماریهای روحی و روانی بویژه انتشار دور پنجم ویروس جهش یافته کرونا خشک شدن رودخانه ها و دریاچه ها و تالابها و بی آبی کثیری از هموطنان تشنه لب ،نفس اقتصاد کشور و مردم را گرفته، این مصائب حاصل عملکرد سالیان طولانی مدیران و سیاستمدارانی است که بایران با نگاه غنیمت مینگرند وهر یک در سهم خواهی بیشتر میکوشند بی آنکه گوشه چشمی به حقوق حقه وقانونی صاحبان حقیقی این مرز و بوم یعنی ملت ایران داشته باشند. وی در ادامه اظهار داشت: اینکه این روزها چنین القاء میشود که عامل اصلی این ناکامی هاوناکارآمدی ها عملکرد دولت روحانی و تکنوکراتهای بوروکراسی است اما باعتقاد بنده این القائات تلاش در به انحراف کشاندن افکار عمومی از فجایعی است که طی چهار دهه تا کنون ادامه داشته و قوای سه گانه در آن ایفای نقش نموده اند . در این بازه زمانی همواره انتخابات با حرف و حدیث هايی همراه بوده وبغلط منتصبین مناصب کلیدی را منتخبین مردم دانسته و آنان را باطاعت از اراده آمرانه خود وادار ساخته اند . اینان باعتبار انتخاب مردم که حق طبیعی خود را در یک فرایند بظاهر دموکراتیک به نهادی بنام دولت واگذار میکنند تا از حقوق عامه مردم صیانت کند ، هر گونه اعمال زور و تحمیل اراده ای را بر مردم مشروع دانسته و اعتراض مردم را در مقابل تعرض به حقوق آنان ، اغتشاش تلقی کرده و به اعمال زور نامشروع بمنظور رفع اغتشاش مشروعیت می بخشند ، زیرا منافع شخصی و گروهی خود را بر منافع و مصالح ملی ارجح دانسته و با سیاستهای عوام فریبانه در بستر فساد به چپاول ثروتهای ملی می پردازند و روز به روز بر شکاف طبقاتی می افزایند .بسط فقر از طریق اعمال سیاستگذاریهای ناکارآمد و فاقد بینش مردم را آنچنان گرفتار تأمین معیشت روزانه و روز مره گی میکند که جز بتأمین معاش خانواده و تلاش برای بقاء خود نیاندیشند تا اختلاس گران و چپاولگران وابسته به حکومت و رانتهای دولتی با فراغ بال بر ثروت خود و پشتیبانانشان بیافزایند. این اقتصاددان تصریح کرد: در چنین حالتی معمولا” توده مردم به سمتی سوق داده میشوند تا بجای طرح مطالباتی نظیر آزادی و رفاه و نیازهای ثانویه بر حق خود ، مطالبات آنان به طبیعی ترین نیازهای مبرم زندگی یعنی آب و نان و برق تقلیل یابد . در حالیکه ویروس ویرانگر و مرگبار کرونا جان صد ها هموطن را میگیردو تخت های بیمارستانی کفاف پذیرش روز افزون بیماران را که تنها در روز ۱۴ مرداد به بیش از ۳۸۰۰۰ نفر رسید و رکورد مبتلایان روزانه را شکست، نمیدهد . بنظر میرسد که مسئولین بدنبال ایمنی گله ای که طرف دیگر آن مرگ گله ایست هستند و با تمام ادعاها و گزافه گوئی ها در مورد تولید ۵ نوع واکسن داخلی و آمادگی صدور آن حتی بآمریکا که توسط مقام بلند پایه سپاه پاسداران اعلام شد با کمبود واکسن روبرو هستیم بنحویکه در پائین ترین مرتبه میزان واکسیناسیون در کشور های جهان قرار گرفته ایم . در شرایطی که کاهش عظیم سفره های آب زیر زمینی ، تنازل حجم ورودی آب سدها ، خشکی تالاب ها و رودخانه ها و اسف انگیز تر نابودی آبهای تجدید ناپذیر که در سال جاری خشک ترین سال را در دهه اخیر رقم زده است تنش آبی را تشدید کرده و حدود افزون بر یکصد شهر را در وضعیت قرمز قرار داده است . وی اظهار کرد: در شرایطی که مصرف برق کشور هر سال حدود ۵ درصد افزایش می یابد و بگفته کارشناسان باید حداقل ۳ تا ۴ نیروگاه هزار مگاواتی جدید ساخته شود که هزینه هر هزار وات حدود ۶۰۰ میلیون یورو هزینه در بر دارد اما هزاران میلیارد صرف ساخت تأسیسات انرژی هسته ای میشود که مستمسک اعمال تحریمهای سخت بین المللی بر علیه ایران شده است . ودر حالیکه دادستان دیوان محاسبات اعلام کرده که یک مزرعه استخراج رمز ارز به اندازه ۱۰ استان برق مصرف کرده اما شرکت برق متوجه آن نشده. هنگامیکه طبق گزارش مرکز آمار کشور تورم نقطه به نقطه کالاها و خدمات وارداتی در زمستان سال گذشته بالغ بر ۵۵۸ درصد به ثبت رسیده ، یعنی قیمت اقلام وارداتی در یک سال ۶/۵ برابر شده و تورم اعلامی توسط بانک مرکزی در آخرین ماه از کار دولت روحانی به ۴۴/۲ درصد رسیده و بالاترین نرخ رشد قیمت اقلام معیشتی در تیر ماه امسال بیش از ۳ در صد رقم خورده است. وی در بخش هایی از صحبت های خود گفت: از سوی دیگر کسر بودجه امسال حدود ۴۰۰ تا ۴۵۰ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده که تأمین آن بر شدت تورم خواهد افزود و فشار آن بر دوش افراد آسیب پذیر و کم درآمد و فقیر سنگینی خواهد کرد .و در بخش مسکن اعداد نجومی حاکی از رشد ۷۵۰ تا ۱۰۰۰ درصدی یک متر زمین در شهر تهران حکایت داردکه بهای یک متر مربع زمین را به ۱۰۰ میلیون تومان رسانده است .باین نتیجه میرسیم که با وصف موارد فوق چقدر آمار نشریه فوربس که هر سال شمار ثروتمندان جهان را اعلام میکند در مورد ایران شگفت آور است زیرا شمار پر درآمد ترین افراد ایرانی درسال ۲۰۲۱ تا کنون بالای ۲۱ درصد رشد داشته وتعداد میلیونرهای دلاری که در ایران زندگی میکنند را ۲۵۰ هزار نفر ذکر نموده که ۷۲ درصد آنان در رمز ارزها سرمایه گذاری کرده اند. در سال ۲۰۲۰ شمار افراد پر درآمد ایران ۲۱/۶ درصد رشد داشته اما میانگین جهانی در همین سال ۶/۳ درصد بوده است ، این در حالیست که ما تحت سخت ترین تحریمهای بین المللی و کمبود منابع بوده ایم این چه بستر فسادیست که به عده قلیلی فرصت اندوختن ثروتهای افسانه ای را میدهد؟ این حجم عظیم نقدینگی که بگفته رئیس کل بانک مرکزی از مرز ۳۷ هزار تریلیون تومان گذر کرده در اختیار چه کسانیست؟ جامساز با انتقاد از عملکرد مسئولان ادامه داد: باستناد اظهارات همین مقام در سه ماهه ابتدای سال جاری ۶۵ هزار میلیارد تومان اسکناس نشر و در اختیار دولت گذاشته شده ، حاصل تورمی این سیاست پولی در ماه های آینده چه میزان است؟ با توجه به این حجم از افزایش پایه پولی خلق پول توسط بانکها چه بلائی بر اقتصاد کشور نازل خواهد کرد ؟ اینها و بسیاری از معضلات دیگر در حوزه های صنعت و کشاورزی و خدمات بویژه بخش واقعی اقتصاد ، هزینه های درمان ، نرخ منفی سرمایه گذاری ، و بهره وری ، کازینوئی بنام بورس که در اواخر سال گذشته حدود ۴۴ درصد سرمایه های مردم را از دستشان خارج کرد ، معضل مهاجرت مردم بویژه نخبگان ، کاهش روز افزون اعتماد عمومی به وعده وعیدهای سیاستمداران و از همه مهمتر ناتوانی دولت در برون رفت از این بحرانها با توجه به فساد گسترده اقتصادی که هر از گاهی با مبارزه با فاسد بجای فساد افکار عمومی را بخود جلب میکند و کمبود درآمدهای ارزی و ریالی دولت و عدم دستیابی به احیای برجام در آینده نزدیک ، دولت حاضر را با چالشهای بیشماری روبرو ساخته و آینده نا روشنی را به تصویر میکشد . او گفت: بعضی از کارشناسان اقتصادی و مالی اولویتهائی را در حل معضلات بدولت پیشنهاد داده اند. اما باید پذیرفت که ازاله هیچ معضلی نمیتواند در اولویت قرار گیرد زیرا همه کمبود ها و نابسامانیها همچون حلقه های زنجیر بهم متصلند و حل یک معضل را بصورت مجرد و انتزاعی غیر ممکن میسازند . این معضلات ریشه در ساختارهای سیاسی و اقتصادی کشور و تلقی خاص دولتمردان از مفاهیم سیاسی و اقتصادی دارند که با منطق علوم سیاسی و اقتصادی سازگار نیستند . بطور مثال اگر تیم مذاکره کننده دولت جدید با کشورهای ۱+۴ به توافقی هم دست یابند بدلیل عدم امضاء FATF و کنوانسیونهای وابسته بآن از جمله CFT مبادلات و مناسبات پولی و بانکی با سیستم بانکداری جهانی میسر نخواهد شد زیرا لازمه مبادلات بانکی بین المللی شفافیت تراکنش های مالی کشورها و عدم تأمین مالی تروریسم است. از آنجائیکه تلقی جمهوری اسلامی از نهادهائی همچون حزب الله لبنان و سوریه و گردان امام علی و دیگر نهادهای مشابه ، نیروهای مقاومت است اما از منظر غرب این نیروها حتی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در لیست تروریستها قرار دارند ، لذا امضاء این کنوانسیونها توسط جمهوری اسلامی بمنزله پا پس کشیدن از ایدئولوژی انقلابی است که به سقوط آن می انجامد ، لذا دستیابی به یک توافق جامع که دسترسی ایران را بمنابع ارزی بلوکه شده خود در غرب میسر سازد در حاکمیت چنین باورهائی دور از ذهن است. جامساز در خصوص آزادی ۷ میلیارد دلار از ذخائر ایران نزد کره جنوبی که با مجوز آمریکا صورت گرفته یادآور شد: بمثابه ورود این ذخائر بکشور نیست بلکه این ذخائر مصروف پرداخت وجوه واردات مواد غذائی و داروئی ایران از سوی کره جنوبی بکشورهای صادر کننده بایران خواهد شد . این اقتصاددان در پایان ذکر دو نکته را لازم دانست و افزود: زندگی عامه مردم را سخت و پر مشقت و خطرناک کرده اشاره کنم . اول تورم که متأثر از نحوه تأمین کسر بودجه در کمبود درآمدهای ارزی از یکسو و عدم کفایت درآمدهای مالیاتی بویژه معافیت مالیاتی نهادهای عظیم حاکمیتی از دیگر سوی که به تأمین مالی دولت از سوی بانک مرکزی میانجامد، روند افزایشی خواهد داشت لذا انتظار نمیرود رشد فزاینده قیمت اقلام غذائی در ماه های آینده متوقف شود مگر آنکه هزاران تن اقلام غذائی در گمرک وانبارها موجود باشد ودولت آنها را با سیاستی از پیش تعیبن شده ببازار عرضه کند . نکته دوم آنکه مردم عزیز آگاه باشند که تا وقتی واکسیناسیون عمومی انجام نشود ، ویروس جهش یافته کرونا عقب نشینی نخواهد کرد . هرچه واکسیناسیون طولانی تر شود اسباب جهش بیشتر بیماری در داخل کشور فراهم میگردد لذا لازمست اجرای پروتکل های بهداشتی را بشدت رعایت کنید و آنرا جدی بگیرید . متأسفانه اقدامات دولت با ابتناء بر باورهای مذهبی و اجرای آزاد مراسم عزاداریها و ناتوانی در افزایش ناوگان حمل و نقل و مترو و فقدان امکانات بیمارستانی و عدم اجرای کامل قرنطینه بسبب فقدان منابع مالی در تأمین معیشت مردم در زمان قرنطینه و همچنین وجود مافیای پر قدرتی که به بهای از دست رفتن جان مردم به ثروت اندوزی مبادرت میکنند ، قادر به کنترل بیماری نیست لذا هر کسی باید بفکر سلامت خود و خانواده اش باشد هر چند که این فرایند بسیار طاقت فرساست.