تصمیم رژیم برای سرکوب مردم در 17 شهریور
بازخوانی فاجعه جمعه سیاه
قتلعام مردم تهران در 17 شهریور از جمله روزهای خونین انقلاب بود. كشتار بیرحمانه مردم در آن روز تجلی واقعی رژیمی بود كه سعی میكرد با فریبكاری از خود چهرهای صلحدوست، آزادیخواه و مخالف با مفاسد بسازد. واقعه خونین 17 شهریور نقطه پایانی بود بین ملّتی ستمدیده و رژیمی ستمكار. این واقعه نظریه امام خمینی را در دروغگویی و فریبكاری رژیم به اثبات رساند و مردم را برای سرنگونی رژیم مصممتر ساخت.
رژیم شاه بعد از راهپیمایی بزرگ 16 شهریور به این نتیجه رسید كه باید بر شدت سركوب افزود تا بتوان بحران را مهار كرد. به روایت فریدون هویدا، پس از راهپیمایی روز 16 شهریور، فرماندهان نظامی به شاه فشار آوردند كه هر چه زودتر در تهران حكومت نظامی اعلام كند و خواسته خود را نیز چنین توصیه كردند: «در راهپیمایی امروز سیل جمعیت به راحتی میتوانست عمارت مجلس و تأسیسات رادیو تلویزیون را به تصرف خود درآورد، شاه بعد از چند ساعت تردید و دودلی با سفرای انگلیس و آمریكا به تبادل نظر پرداخت و تصمیم گرفت كه تسلیم نظر فرماندهان ارتش شود.»
عدهای از مردم در راهپیمایی بزرگ 16 شهریور فریاد میزدند: «فردا صبح در میدان ژاله. سپهبد مقدم برای جلوگیری از تكرار راهپیمایی از شاه درخواست برقراری حكومت نظامی كرد و سرانجام با موافقت شاه، تصویب شورای امنیت و هیئت دولت، حكومت نظامی به تصویب رسید و با فرمان شاه، ارتشبد اویسی فرماندار نظامی تهران شد. فرماندار نظامی تهران به سپهبد بدرهای فرمانده گارد جاویدان دستور داد تا واحدهایی از گارد را به فرمانداری نظامی منتقل كند. بدرهای فرمان اعزام واحدهایی را به سرلشكر امینی افشار فرمانده لشكر 1 گارد جاویدان صادر كرد و یگانهایی از لشكر در میدان و خیابان ژاله (شهدا) مستقر شدند.»
ارتشبد اویسی با صدور اولین اطلاعیه فرمانداری نظامی اعلام كرد: «به منظور ایجاد رفاه مردم و نحوه نظم از ساعت 6 صبح روز 17 شهریور ماه مقررات حكومت نظامی را به مدت شش ماه» به اجرا میگذارد. مردم در صبح زود بیخبر از حكومت نظامی در دستههای بزرگی از خیابانهای فرحآباد، شهباز و میدان خراسان به طرف میدان ژاله حركت كردند. در نزدیكی میدان و خود میدان كامیونهای مملو از نظامیان ایستاده بودند، ولی مردم بیاعتنا به راه خود ادامه میدادند.
ساعت نزدیك 7:30 صبح بود كه جمعیت در میدان ژاله و خیابانهای منتهی به آن مستقر شدند. یكی از فرماندهان نظامی با بلندگو به مردم اخطار كرد كه حكومت نظامی است، چرا تجمع كردهاید؟ یكی از روحانیون مردم را دعوت به نشستن كرد. جمعیت روی زمین نشست، ولی ظواهر امر نشان میداد كه نیروهای فرمانداری نظامی قصد متفرق كردن مردم را ندارند. راه عبور را از چهار طرف بر روی مردم بستند. ناگهان صدای رگبار از خیابانهای منتهی به میدان بلند و همین كه جمعیت از چهار طرف به سوی میدان هجوم آوردند، نیروهای مستقر در میدان نیز از چند سو مردم را به رگبار مسلسل بستند. در مدت چند ثانیه صدها نفر در خاك و خون غلطیدند. مردم بیمهابا مجروحین و شهدا را بر روی دست به سوی بیمارستانها حمل میكردند. اتاقها، راهروها و حیات بیمارستانها مملو از مجروح و جنازه بود. مردم اطراف بیمارستانها خانههای خود را برای پذیرش مجروحین مهیا میكردند. هر كس هر چه از لوازم پزشكی، پنبه، پانسمان و ملافه داشت به بیمارستان میآورد.
نفرت مردم به اوج خود رسیده بود. خبر قتلعام مردم در میدان ژاله در تهران پیچید و سرتاسر تهران به جنب و جوش درآمد. مردم بیاعتنا به حكومت نظامی به خیابانها ریختند و با مأمورین فرمانداری نظامی درگیر شدند. به هر چه از مظاهر دولتی میرسیدند حمله میكردند. طبق گزارش ساواك، تظاهرات از میدان ژاله به خیابانهای دیگری از قسمت شرق تهران كشیده شد، سپس تظاهرات به جنوب تهران، خیابانهای مولوی، میدان خراسان، میدان شوش و میدان راهآهن سرایت كرد و در مدت كوتاهی خیابانهای فردوسی، منوچهری، خیابان سعدی شمالی، خیابان نظامآباد، خیابان فرحآباد، منطقه نارمك، میدان سپه، خیابان لالهزار، به صحنه درگیری تبدیل شد. تظاهرات و درگیری تا پاسی از شب ادامه داشت.
روزنامهها در فردای آن روز بدون پرداختن به چگونگی درگیری اعلام كردند: «100 آتشسوزی در تهران روی داد، شعب چند بانك، یك فروشگاه بزرگ، یك فروشگاه شهر و روستا در آتش سوخت.« فرماندار نظامی در اطلاعیه شماره 4 خود ضمن متهم كردن مردم به اینكه «با پول و نقشه خارجی» اقدام به تظاهرات كردهاند، اعلام نمود «در واقعه 17 شهریور 58 نفر كشته و 205 نفر مجروح شدهاند.» دو روز بعد دادگستری اعلام كرد تعداد كشتهشدگان به 95 نفر رسید. گرچه تعداد شهدای آن روز رسماً اعلام نشد، ولی آگاهان آمار وحشتناكی را از شهدای 17 شهریور ارائه كردهاند.
شناسایی ۲۷۱۳۸ بیمار جدید کرونا در کشور؛
۶۳۵ تن دیگر جان باختند
بر اساس اعلام مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت ۲۷ هزار و ۱۳۸ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد و مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۵ میلیون و ۱۸۴ هزار و ۱۲۴ نفر رسید. بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۲۷ هزار و ۱۳۸ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد که سه هزار و ۹۱۴ نفر از آنها بستری شدند. بر این اساس مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۵ میلیون و ۱۸۴ هزار و ۱۲۴ نفر رسید. متاسفانه ۶۳۵ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جان باختگان این بیماری به ۱۱۱ هزار و ۸۹۲ نفر رسید. خوشبختانه تا کنون ۴ میلیون و ۴۲۲ هزار و ۷۴۰ نفر از بیماران، بهبود یافته و یا از بیمارستانها ترخیص شده اند. ۷ هزار و ۶۰۶ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در بخش های مراقبت های ویژه بیمارستانها تحت مراقبت قرار دارند. تا کنون ۲۹ میلیون و ۶۷۷ هزار و ۸۸۰ آزمایش تشخیص کووید۱۹ در کشور انجام شده است. در حال حاضر ۲۴۶ شهر کشور در وضعیت قرمز، ۱۴۴ شهر در وضعیت نارنجی و ۵۸ شهر در وضعیت زرد قرار دارند.
عبدا لله عبدا لله :
تحمیل خواستهها با زور،
هیچگاه نتیجه مطلوب نمیدهد
عبدالله عبدالله در پیام تسلیت به مناسبت کشته شدن فهیم دشتی گفت: متاسفانه شاهد هستیم که جنگ، هر روز فرزندان بیشتر این کشور را به خاک و خون میکشد، خانوادهها را به سوگ مینشاند و وطن را از سرمایههای انسانی محروم میکند.
عبدالله عبدالله، رئیس شورای ملی مصالحه افغانستان اظهار کرد: در درگیریهایی که در ولایت پنجشیر رخ میدهند، حوادث دردناکی رخ داد و شماری از فرزندان رشید این دیار به خاک و خون کشیده شدند که در این راستا دو روز پیش خبر شهادت خواهر زادهام فهیم دشتی و ژنرال عبدالودود ذره، خواهر زاده احمد شاه مسعود قهرمان ملی کشور با یکی از همراهانشان، به ما رسید که به دلیل قطع ارتباطات مخابراتی، محل وقوع حادثه و نوع آن ثبت نشده بود و در نهایت صبح امروز، وقوع این حادثه تایید شد. او ادامه داد: فهیم دشتی یک انسان مؤمن، متعهد، ارزشگرا، مخلص و شیفتهٔ راه و آرمان قهرمان ملی بود. او طی سه دهه گذشته در راه روشنگری با تمام وجود همت گماشت و سنگر رسانه و نهادهای رسانهای را برای رشد ارزشهای ژورنالیسم، نهادینه شدن آزادی بیان و گردش آزاد اطلاعات در جامعه بر هر کار دیگری ترجیح داد. عبدالله عبدالله همچنین تاکید کرد: ژنرال عبدالودود در کنار اینکه دوست خوب من بود، یک مبارز واقعی و یک نیروی ورزیده و مجرب کشور ما بود که در موقعیتهای مختلف نظامی و امنیتی صادقانه به کشور و ملت خود خدمت کرد.