صفحه اول
فریبا کاهی- جامعه با نشاط جامعه ای است که استعدادهای افراد آن شکوفا شده و رفاه و امنیت را برای آحاد آن جامعه به ارمغان آورد؛ در مقابل، جامعه افسرده، خموده و غمگین، هر روز بر مشکلاتش افزوده شده و با شتاب رو به انحطاط می گراید. یکی از چالش های فراروی انسان در دنیای امروز، احساس بهزیستی و شادمانی است، چرا که با وجود پیشرفت های چشمگیر در فناوری و تأمین آسایش انسان، احساس شادمانی وی افزایش نیافته است. شادی و نشاط به عنوان یکی از احساسات ریشهای مثبت و یکی از ضروریترین خواستههای فطری انسان، نقش تعیینکنندهای در سلامت فرد و جامعه داشته و از آنجا که شادی همواره با خرسندی، خوشبینی، امید و اعتماد همراه است، میتواند نقش تسریعکنندهای در فرایند توسعه جامعه داشته باشد. در واقع، زمانیکه مردم جامعهای از نشاط اجتماعی برخوردار باشند، وفاق، همبستگی، تعلق اجتماعی، تعاملات اجتماعی مطلوب، رضایت از زندگی و همچنین سلامت روانی و اجتماعی افراد افزایش پیدا کرده و طبیعی است که به موازات آن، آسیبهای اجتماعی کاهش و انگیزه برای کار و تلاش افزایش مییابد. شادمانی و رضایت مردم از زندگی به عنوان یکی از شاخص های توسعه مطرح است.بین شادی و زندگی رابطه مستقیمی وجود دارد. یعنی کسی که در ظاهر و باطن شاد است، چهره ای گشاده دارد، امیدواری، پویایی و تفکر منطقی بر وجودش حکمفرماست.شادی، تصمیم گیری را برای او آسان می سازد و تلاش و قدرت بهره مندی از فکر و عقل را برای او راحت تر می نماید.چنین انسانی، زمین را بر خود تنگ نمی بیند، در کوچه باغ زندگی او از بن بست خبری نیست؛ در نتیجه از زندگی کردن لذت می برد و وجودش برای خود و دیگران ارزشمند می گردد. کاهش میزان خشونتهای اجتماعی، انحرافهای اجتماعی، ارتقای سطح سلامت جسمی و روانی شهروندان و افزایش بهره وری در کارها از جمله ضرورتهای اجتماعی تفریح است. داشتن تفریحات سالم از نیازهای یک خانواده و جامعه است و به همین دلیل تفریحات نقش موثری در شادابی جامعه دارند که وجود آن در رده های مختلف جامعه به نشاط اجتماعی می شود. فقدان یا کاهش نشاط اجتماعی در یک جامعه به دو عامل اساسی بستگی دارد. یکی عوامل فردی – خانوادگی است و دیگری عوامل اجتماعی و محیطی. خانواده به عنوان اولین مکانی که فرزندان الگوهای ارتباطی را فرا میگیرند و شخصیت فرد در دورههای اولیه و اصلی حیات در آنجا نقش میبندد، نقش کتمانناپذیری در آموزش مهارتهای زندگی داشته که همگی به شکل مستقیم و غیرمستقیم بر نشاط موثرند. همچنین خانواده اولین نهادی است که یادگیری اجتماعی در آن اتفاق میافتد. در صورتی که فرزندان با الگوهای صحیح ارتباطی آشنا شوند، میتوانند همکاری، مشارکت، اعتماد، ارتباط سالم، سازگاری و... را تمرین کنند که همگی زمینهساز ورود افراد به جامعه میباشد و موجب بسط سرمایه اجتماعی آنها شده که در نهایت به هدفداری و معناداری زندگی میانجامد. تحقیقات نشان داده است که هر چه تفریحات سالم در درون جامعه مهیا باشد؛ پویایی و بالندگی بهداشت روانی بیشتر می شود، نکته اساسی در نوع نگرش افراد و تصورهای غالب افراد نسبت به تفریح، سرگرمی، اوقات فراغت و میزان باور به کاهش تنش ها و اضطراب های اجتماعی است که مهم تلقی می شود. امروزه انسان شناسان شهری بر این باورند که هر چه فضاها و طراحی های شهری برای زندگی شهروندان بیشتر فراهم باشد، خانواده ها نیز آرامش فرهنگی، روانی و اجتماعی بیشتری دارند و به طور کلی فرهنگ، باورهای فردی و تفریحات سالم ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند.