دختری که صدای وجدان جهانی شد

  در دل امواج مدیترانه، صدای دختر ۲۲ ساله‌ای از سوئد، فریادی علیه نسل‌کشی و بی‌عدالتی‌ها برپا کرده است، گرتا تونبرگ که روزگاری زمین را برای کودکان جهان نجات می‌داد، این‌بار در برابر ظلم بی‌رحمانه صهیونیست‌ها ایستاده و به نمادی زنده از شجاعت و وجدان جهانی تبدیل شده است.
«اسرائیلی‌ها گرتا تونبرگ را شکنجه کردند. او را روی زمین کشیدند و مجبورش کردند پرچم اسرائیل را ببوسد. گرتا تنها یک دختربچه است.» این روایت ارسین چلیک، روزنامه‌نگار ترک و فعال ناوگان آزادی، پس از بازگشت از مأموریت کاروان صمود در غزه است. گرتا تونبرگ، دختر ۲۲ ساله‌ای از سوئد، که زمانی تنها یک فعال محیط زیست بود، اکنون با دست خود، در برابر ظلم آشکار و نسل‌کشی فلسطینیان ایستاده است.
در جریان طوفان‌الاقصی و هجوم مرگبار صهیونیست‌ها، گرتا دریافت که تهدیدی بزرگ‌تر از گازهای گلخانه‌ای و گرمایش زمین وجود دارد؛ اندیشه و سلاح کسانی که انسانیت را به بازیچه گرفته‌اند. او همراه صدها نفر از اعضای کاروان صمود، تلاش می‌کرد تا مواد غذایی و کمک‌های بشردوستانه را به غزه برساند. پیش از دستگیری، گرتا گفته بود: «ما بیش از آنکه از بازداشت بترسیم، از زندگی در جهانی می‌ترسیم که در آن نسل‌کشی مجاز است. جهانی که در آن انسانیت از میان رفته و دولت‌هایی که باید نماینده ملت‌ها باشند، از زشت‌ترین جنایات جنگی حمایت می‌کنند.»
از مبارزه با گرمایش زمین تا مقابله با ظلم
زندگی گرتا از همان ابتدا متفاوت بود. او که در سوم ژانویه ۲۰۰۳ در استکهلم سوئد چشم به جهان گشود، در خانواده‌ای هنری بزرگ شد؛ مادری خواننده اپرا و پدری بازیگر و تهیه‌کننده. کودکی‌اش ساده بود، اما ذهنش از سنین پایین مشغول پرسش‌های بزرگ شد: چرا زمین این‌قدر تغییر کرده و چه آینده‌ای در انتظارش است؟ او از هشت سالگی با مفهوم تغییرات آب و هوایی آشنا شد و این موضوع را مهم‌تر از بازی‌های کودکی یافت.
پانزده ساله که شد، گرتا تصمیم گرفت صدای خود را بلند کند. او با نشستن جلوی پارلمان سوئد و برگزاری «اعتصاب مدرسه برای آب و هوا» برای سه هفته، خواستار کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای شد. حرکتی که در صدم ثانیه‌ای انعکاس جهانی پیدا کرد و میلیون‌ها دانش‌آموز در سراسر جهان به جنبش «جمعه‌ها برای آینده» پیوستند. او که پیش‌تر دغدغه زمین داشت، اکنون به نمادی جهانی تبدیل شد، نماینده نسلی که خود را ناجی زمین می‌دانست.
نقطه عطف زندگی، طوفان‌الاقصی
 جهان گرتا در سال ۲۰۲۳ تغییر کرد. عملیات طوفان‌الاقصی، جنایات گسترده و نسل‌کشی فلسطینیان توسط اسرائیل، قلب و وجدان او را به لرزه درآورد. او که پیش‌تر با صدای بلند سیاست‌های خطرناک جهانی را محکوم کرده بود، اکنون با تهدیدی انسانی روبه‌رو شد؛ تهدیدی که از خاک و آب گذشته، به جان و خون انسان‌ها می‌رسید.
گرتا بارها در تجمعات علیه این کشتار شرکت کرد، به کاروان‌های کمک‌رسان به غزه پیوست و هشدار داد: «ما بیش از آنکه از بازداشت بترسیم، از جهانی می‌ترسیم که در آن نسل‌کشی مجاز است.»
فعالیت‌های گرتا پیش از این محدود به محیط زیست بود، اما اکنون عدالت اقلیمی را با عدالت اجتماعی و آزادی پیوند زد. او می‌دانست نمی‌توان در برابر نسل‌کشی ساکت ماند؛ سکوت یعنی هم‌دستی. در این مسیر، او اسرائیل را نه‌تنها به‌عنوان یک کشور بلکه به‌عنوان نماد اشغال، سرکوب و نابودی اکوسیستم‌ها معرفی کرد.
پس از دستگیری او در کشتی مادلین و بازداشت در ناوگان صمود، ویدئوهایی از خشونت نیروهای اسرائیلی منتشر شد. گرتا که تنها جرمش رساندن کمک‌های غذایی به فلسطینیان بود، اکنون نماد مقاومت و وجدان جهانی شد. واکنش‌ها جهانی بود؛ هشتگ‌هایی چون #FreeGreta و #StandWithGaza در شبکه‌های اجتماعی به سرعت منتشر شد، فعالان محیط زیست از اوگاندا تا آلمان بیانیه دادند و مردم استکهلم و سایر شهرها با شمع و پلاکارد، همصدا با او ایستادند.
گرتا، پلی میان محیط زیست و عدالت انسانی
گرتا تونبرگ اکنون نه‌تنها نماد دفاع از زمین، بلکه چهره‌ای از شجاعت مدنی و مقاومت سیاسی است. او نشان داد که عدالت اقلیمی بدون عدالت اجتماعی و آزادی برای همه، معنایی ندارد. از مدرسه تا سازمان ملل، از خیابان‌های استکهلم تا آب‌های مدیترانه، یک پیام را تکرار کرد: عدالت مرز ندارد.
او دختری است که از کودکی می‌دانست نجات زمین بدون نجات انسان ممکن نیست و حالا این پیام را با صدای بلند به جهان رسانده است. گرتا تونبرگ، از فعال محیط زیست به فعال عدالت جهانی، چهره‌ای شده است که در حافظه تاریخ معاصر ثبت خواهد شد؛ دختری که از زمین تا انسانیت جنگید و برای حقیقت فریاد زد، نه برای قدرت.