انرژی
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی، با تاکید بر ضرورت اصلاح نظام حکمرانی آب، گفت: نظام حکمرانی آب باید با محوریت شفافیت، نظارت مستقل و مشارکت ذینفعان بازطراحی شود. حجتالاسلام محمد سبزی با هشدار درباره تشدید بحران کمآبی در ایران، عوامل طبیعی مانند خشکسالی و عوامل انسانی نظیر مدیریت ناکارآمد و مصرف بیرویه را ریشههای اصلی این معضل خواند و با انتقاد از ناکافی بودن سیاستهای کنونی، خواستار بازنگری در رویکردها، بهرهمندی از تجارب جهانی و تقویت نقش مردم و رسانهها در مدیریت این بحران شد. وی بحران کم آبی در ایران را چالشی چندلایه دانست که نه تنها منابع طبیعی، بلکه ثبات اجتماعی و اقتصادی کشور را به مخاطره انداخته است و گفت: تبیین عوامل این بحران، نقد سیاستهای موجود و ارائه راهکارهایی برای آیندهای پایدار و ضرورت تحول در نظام حکمرانی آب و جلب مشارکت همگانی، در شرایط کنونی، اهمیت دوچندان دارد. سبزی در تشریح عوامل مؤثر بر بحران کمآبی اظهار کرد: این چالش، نتیجه همافزایی عوامل طبیعی و سوءمدیریت انسانی است. کاهش بارندگیها، تغییرات اقلیمی و خشکسالیهای پیاپی، در کنار بهرهبرداری غیراصولی از منابع آب زیرزمینی، الگوهای ناپایدار کشت و مصرف غیربهینه در بخشهای خانگی، کشاورزی و صنعتی، ایران را به آستانه بحرانی بیسابقه رسانده است. وی افزود: با میانگین بارش سالانهای کمتر از یکسوم متوسط جهانی، ایران در جغرافیایی خشک و شکننده قرار دارد. صدور مجوزهای بیرویه برای حفر چاه و عدم اصلاح الگوهای کشت، این وضعیت را وخیمتر کرده است. نماینده ساوه و زرندیه درباره کارآمدی سیاستهای کنونی گفت: هرچند مجلس و دولت گامهایی برای مدیریت بحران آب برداشتهاند، اما این تلاشها از عمق و هماهنگی لازم برخوردار نیستند. فقدان نظارت مؤثر بر اجرای قوانین، ناهماهنگی بین دستگاههای اجرایی و نبود برنامهای جامع برای مدیریت منابع آبی، از کاستیهای برجسته است. وی با اشاره به تشکیل کمیتههای تخصصی در مجلس، افزود: این اقدامات، گرچه ارزشمند است، اما بدون ارزیابی دقیق اثرات زیستمحیطی و جلب مشارکت ذینفعان، نمیتوانند به تحولی پایدار منجر شوند. حجت الاسلام سبزی با تأکید بر تأثیرات عمیق این بحران بر جامعه اظهار کرد: کمآبی، فراتر از یک چالش زیستمحیطی، بنیانهای اجتماعی را متزلزل کرده است. در مناطقی مانند ساوه، زرندیه و دیگر استانهای مرکزی و جنوبی، کمبود آب به مهاجرتهای اجباری، کاهش معیشت کشاورزان و تنشهای اجتماعی انجامیده است. وی افزود: نمونه بارز این تأثیرات، اعتراضات مردمی در حوضه زایندهرود است که نشاندهنده عمق نارضایتی و ضرورت رسیدگی فوری به این بحران است. اگر این روند ادامه یابد، خطر بیثباتی اجتماعی جدی خواهد بود. وی درباره نقش رسانهها در این خصوص گفت: رسانهها، بهعنوان رکن آگاهیبخشی، میتوانند با اطلاعرسانی شفاف و مسئولانه، فرهنگ حفاظت از آب را ترویج کنند و سیاستهای ناکارآمد را به چالش بکشند. متأسفانه، موانعی مانند محدودیتهای اطلاعرسانی در حوزه آب، مانع از ایفای نقش مؤثر رسانهها شده است. رسانهها باید با شجاعت، این موضوع را به گفتمانی ملی تبدیل کنند تا فشار اجتماعی برای اصلاح سیاستها شکل گیرد. حجتالاسلام سبزی با اشاره به موفقیت کشورهای دیگر در مدیریت آب گفت: برخی کشورها با استفاده از فناوریهای پیشرفته نظیر بازچرخانی آب، آبیاری هوشمند و آبشیرینکنها، الگوهای موفقی ارائه کردهاند. بازیافت ۴۰ درصد آب مصرفی و توسعه آبیاری قطرهای در برخی کشورها توانسته بحران آب را مهار کند. ایران میتواند با تقویت همکاریهای بینالمللی، از این فناوریها بهرهمند شود. پروژه انتقال آب خلیجفارس، با ظرفیت شیرینسازی میلیونها مترمکعب آب، نمونهای از این پتانسیل است. وی در خصوص مدیریت پایدار منابع آبی، گفت: سرمایهگذاری در فناوریهای کمآببر، مانند آبیاری قطرهای و بازیافت فاضلاب، باید در اولویت قرار گیرد. اصلاح الگوی کشت و جایگزینی محصولات پرمصرف با محصولات کمآببر، امری حیاتی است. وی همچنین بر ضرورت ارزیابی دقیق پروژههای زیرساختی تأکید کرد و گفت: پروژههای نادرستی مانند برخی سدها، به دلیل نبود مطالعات جامع، به مشکلات زیستمحیطی دامن زدهاند. وی درباره مشارکت مردمی اظهار کرد: مردم، محور اصلی حفاظت از منابع آبی هستند. ایجاد تعاونیهای کشاورزی، بازارهای محلی آب و مشوقهای مالی برای صرفهجویی، میتواند مشارکت عمومی را تقویت کند. نهادهای مدنی با آموزش و ترویج فرهنگ مصرف بهینه، نقشی کلیدی در این عرصه دارند. دولت باید با حمایت از این نهادها و ایجاد فضایی برای گفتوگو، زمینه مشارکت فعال مردم را فراهم سازد. نماینده ساوه و زرندیه در مجلس با تاکید بر نگاه نوآورانه گفت: بحران کمآبی میتواند به فرصتی برای بازاندیشی در الگوهای توسعه تبدیل شود. با ترویج کشتهای کمآببر، توسعه صنایع کممصرف و سرمایهگذاری در گردشگری پایدار، میتوان ضمن حفظ منابع آبی، به رشد اقتصادی و اشتغالزایی کمک کرد.