چالش‌های اقتصادی یک جوان

گلاره ساداتی- مسائل اقتصادی یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش تمایل خانواده‌ها به فرزندآوری است. طی سال‌های اخیر، تورم بالا و گرانی افسارگسیخته بر معیشت خانوارها فشار وارد کرده است. آمار رسمی مرکز آمار نشان می‌دهد نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در اسفند ۱۴۰۳ معادل 5 /32 درصد بوده است. گرچه برخی آمارهای غیررسمی تورم واقعی را بیش از این نیز برآورد می‌کنند، همین رقم رسمی نیز نشان می‌دهد هزینه‌های زندگی از خوراک و مسکن گرفته تا آموزش و درمان به‌شدت افزایش یافته است. در کنار تورم، بیکاری جوانان و درآمد پایین، امید خانواده‌ها را برای آینده دچار تردید کرده است. به گزارش مرکز آمار، نرخ بیکاری کل کشور در سال ۱۴۰۳ حدود 6 /7 درصد بود، اما این رقم برای جوانان 15 تا 24 سال حدود 1 /20 درصد گزارش شده است. بیکاری و امنیت شغلی پایین خصوصاً در میان جوانان و زنان تحصیل‌کرده زمینه تعویق ازدواج و فرزندآوری را فراهم می‌کند.
رشد سریع قیمت مسکن و اجاره‌بها نیز یکی از دغدغه‌های اصلی زوج‌های جوان است. با متوسط قیمت‌های نجومی شهرهای بزرگ، خانواده‌ها توان تامین مسکن مناسب را ندارند و این امر عملاً به تعویق تشکیل خانواده و فرزندآوری منجر شده است. افزون بر این، کمبود امکانات حمایتی مانند مسکن مهر کافی و تسهیلات بلندمدت مسکن برای زوج‌های جوان، نقشی منفی در تمایل به فرزندآوری داشته است. جمع‌بندی کارشناسان نشان می‌دهد ترکیب تورم بالا، بیکاری قابل‌توجه و بحران مسکن، بسیاری از خانواده‌ها را از فرزندآوری دلسرد کرده است. به گفته جمعیت‌شناسان، «مشکلات اقتصادی، بی‌ثباتی شغلی و نگرانی‌های مربوط به آینده فرزندان» از عوامل اصلی کاهش نرخ تولد هستند.
جوانان امروز با چالش‌های متعددی روبرو هستند. بیکاری و مشکلات اشتغال، مسکن و هزینه‌های بالای زندگی، دشواری در تأمین سرمایه اولیه، و محدودیت‌های اقتصادی برای ازدواج از مهمترین چالش‌های اقتصادی به شمار می‌روند. در حوزه آموزشی نیز فاصله میان آموزش و نیاز بازار کار، محدودیت در دسترسی به آموزش‌های تخصصی و هزینه‌های بالای تحصیل از موانع پیش روی جوانان هستند.
برای رفع این چالش‌ها، نیاز به همکاری و مشارکت همه بخش‌های جامعه است. دولت باید با تدوین سیاست‌های حمایتی، تخصیص منابع و ایجاد زیرساخت‌های لازم، زمینه را برای فعالیت و پیشرفت جوانان فراهم کند. بخش خصوصی می‌تواند با سرمایه‌گذاری در طرح‌های جوان‌محور و ایجاد فرصت‌های شغلی به این روند کمک کند. سازمان‌های مردم‌نهاد نیز نقش مهمی در آموزش، توانمندسازی و حمایت از جوانان دارند.
جوانان نیز باید با مهارت‌آموزی مستمر، شبکه‌سازی و ارتباط‌گیری، تقویت خودباوری و اعتماد به نفس، و برنامه‌ریزی هدفمند، خود را برای مواجهه با چالش‌ها و استفاده از فرصت‌ها آماده کنند. مسئولان باید به نیازهای واقعی جوانان توجه کرده و با تسهیل فرآیندهای اداری و حمایت عملی از ایده‌ها، فضای مناسبی برای فعالیت آنها فراهم کنند.
جامعه نیز باید با حمایت از کسب‌وکارهای جوانان، مشارکت در طرح‌های جوان‌محور، انتقال تجربیات بین نسلی و ایجاد فضای اعتماد، به توانمندسازی نسل جوان کمک کند. پذیرش نوآوری و تغییر از سوی جامعه می‌تواند زمینه‌ساز شکوفایی خلاقیت‌های جوانان باشد.
سرمایه‌گذاری بر روی جوانان، سرمایه‌گذاری برای آینده کشور است. با توجه به ظرفیت‌های گسترده جوانان ایرانی در حوزه‌های مختلف، می‌توان امیدوار بود که با برنامه‌ریزی صحیح و حمایت همه‌جانبه، این نسل بتواند نقش موثری در توسعه و پیشرفت کشور ایفا کند. مسئولیت همه ما است که در این مسیر، حامی و پشتیبان جوانان باشیم و زمینه را برای شکوفایی استعدادها و توانمندی‌های آنها فراهم کنیم.