صفحه اول
مسعود حسنی- یکی از گرایش های اصیل که ریشه در سرشت انسان دارد، گرایش به سوی حقیقت است. آدمی به طور فطری جویای حقایق است و هر چه این جنبه بیشتر پرورش یابد، به همان اندازه برای ادراک حقایق، دفاع از حق و حق گرایی شوق بیشتری می یابد. این انگیزه نیرومند سبب می شود که بشر پرده های جهل را کنار بزند و از تاریکی نادانی، به روشنایی معرفت برسد و به رشد معنوی و فکری نایل آید. در تعالیم اسلامی به پرورش این میل مقدس درونی توجه شایانی شده است و در نظام تربیتی این آیین، توجه به بصیرت و حقیقت و پرهیز از آفات آن، جایگاه ویژه ای دارد. جستجوی حقیقت، تسلیم و خضوع در برابر حق، پرهیز از جدال منفی، مراعات حق طلبان و حق جویان که در تعالیم اسلامی مورد تاکید قرار گرفته اند، همه نشان می دهند که اسلام به حقیقت جویی و نقش آن در کمالات و فضایل انسانی تا چه حد اهمیت داده است. البته انسان هایی که با گناهان و خطاهای عمدی بر این بُعد از وجود اصیل خویش لایه ای دودآلود پوشانیده اند، دیگر نمی توانند از حق جویی و حق خواهی لذّت ببرند و به همین دلیل «حق» برای آنان تلخ است. در روایتی از حضرت عیسی(ع) نقل شده است: همان گونه که بیماران با مشاهده طعام های پاکیزه و مطبوع لذّتی نمی برند، افراد دنیاپرست از خوراک های معنوی و روحی چون حق خواهی و حلاوت معنویت، لذت نمی برند. رسانه های گروهی می توانند به گونه ای عمل کنند که مردم به سوی حق رغبت پیدا کنند؛ زیرا به فرموده حضرت علی(ع): حق راه برتر و نمونه،نجات دهنده و گوهری روشن است و نزدیک ترین بندگان به خدای تعالی، گویا ترین آنان به حق است. شبیه ترین مردم به فرستادگان الهی، کسی است که در حق گویاتر و در به کار بستن آن پابرجا باشد. راست ترین گفتار آن است که با حق مطابقت کند. یاری کردن حق، موجب رستگاری استو خواستار حق، کارها را بر خود آسان سازد و مردم به سویش روی می آورند. یکی از پدیده‌های جدیدی که امروزه در ارتباط با جامعه و فرهنگ، مورد توجه جامعه‌شناسان قرار گرفته، پدیده رسانه‌ها و وسایل ارتباط جمعی است. برخلاف گذشته که انتقال فرهنگ در سطحی محدود و بسیار کند و تدریجی صورت مى گرفت، امروزه با گسترش رسانه‌ها، جریان انتقال و اشاعه فرهنگ در سطحی وسیع و در زمانی کوتاه صورت گرفته و مجموعه وسیعی از معانی در نظام فرهنگی در کل جامعه گسترش مى یابد. شاید بتوان گفت «هر وسیله‌اى که پیامى را منتقل کند، رسانه است» امّا این، ساده سازى است و نمى تواند ابعاد مختلف رسانه را نشان دهد . اگر هم بگوییم « رادیو و تلویزیون و مطبوعات و کتاب و سینما و حتّى اینترنت، رسانه هستند » باز هم بخشى از این مفهوم را نادیده گرفته‌ایم و به ویژه فرهنگ بومى و سنتى و شرقى و حتّى اسلامى خود را نادیده انگاشته‌ایم. بنابراین، بهتر است بگوییم:«رسانه، موجود زنده‌اى است که پیامى را از یک پیام ساز بـه یک پیام‌‌گـیر (مخاطب) مـنتقل مى کند.» امروزه حضور گسترده رسانه های جمعی در جهت دهی به افکار عمومی جهان، از واقعیات انکارناپذیر می باشد که دنیای معاصر را از حیث ساخت و محتوا، تحت تأثیر قرار داده است. این معنا تا بدانجا پیش رفته که عصر حاضر را عصر رسانه‌ها نامیده‌اند. عصری که بحران معنویت نیز بشرِ قرن تکنولوژی را متأثر ساخته تا آنجا که شکل‌گیری گسترده ادیان نوظهور را خصوصاً در جوامع صنعتی شاهد هستیم. بى شک این موضوع، اهمیت ادیان سنتی را نیز در نظامی از بازتعریف مبانی خود قرار داده و آنها را در راستای تشکیل پیوندهای سیستماتیک با سایر حوزه ها فعال نموده است؛ یکی از مهم‌ترین این پیوندها، در عرصه دین و رسانه نمود پیدا مى کند. براین اساس، کارکردهای رسانه نیز متأثر از این نوع پیوندها گردیده است که این مقوله را در حوزه دین می توان به خوبی از میان گزاره های ارزشیِ دین‌داران و دین‌مداران جستجو نمود. خداوند متعال که توسط پیامبرش، پیام الهی خود را به مردم ابلاغ کرد، همواره بر این نکته تأکید مى فرماید که در راه اطلاع رسانی و فرهنگ سازی دینی، اصل پیام را بدون هیچ کم و کاستی به گوش مردم برساند و در این راه مقدس، جز آرمان های دینی و اسلامی، ملاحظه هیچ شخص حقیقی یا حقوقی را نکند.چنانچه در مساله غدیر خم از رسول اکرم (ص) می خواهد که ولایت حضرت علی (ع) را به گوش جهانیان برساند و در این امر الهی هیچ قصوری صورت نگیرد: «یا أَیهَا الرّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیک مِنْ رَبِّک وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلّغْتَ رِسالَتَهُ». ای رسول! آنچه را که از سوی خدا به تو رسید، ابلاغ کن و اگر انجام ندهی، رسالت خود را انجام نداده‌ای».