گزارش
نبی سویزی -پیروزی در جنگ جهانی دوم با کمترین هزینه، آمریکا را مهیای دخالت در سایر نقاط دنیا کرد. این کشور از آن زمان تا امروز بارها و بارها در امور داخلی کشورهای دیگر دخالت کرده و حتی در چندین کشور عامل اصلی کودتا بوده است. تاکنون آمریکا تقریبا در بیش از 50 کشور دخالت مستقیم داشته است. واشنگتن از روشهای گوناگون از جمله کودتا، ترور سیاسی، کمک مالی به اپوزیسیون، ارعاب، تطمیع و حتی تبلیغات به دنبال سرنگونی دولتها بوده است. در این گزارش به برخی دخالتهای آمریکا در امور داخلی کشورها اشاره شده است. تلاشهای آمریکا برای سرنگون کردن دولتهای بیگانه موجب افزایش ناامنی و بیعدالتی در دنیا شده است. اندکی پس از کودتای سال 2004 آمریکا در هائیتی، "آیرا کورزبان" وکیل "ژان برتراند آریستاید" رئیسجمهور این کشور در میامی آمریکا طی سخنرانی خود یک سؤال و جواب جالب را مطرح کرد: «چرا تا کنون در واشنگتن کودتا شکل نگرفته است؟ چون در واشنگتن "سفارت آمریکا" وجود ندارد.» تبعیدیهای انگلیس و مهاجرانی که از اقصی نقاط دنیا، کشوری به نام آمریکا را برای خود تأسیس کردند، از لحاظ تاریخی از تمام کشورهای دیگر دنیا عقب بودند اما سعی داشتند با پیشرفتهای علمی و همچنین نظامی گری و قلدرمآبی این عقب ماندگی تاریخی را جبران کرده و برای خود هویتی درست کنند. هویتی که سرچشمه در قدرت داشته باشد. ایالات متحده با همین هدف، از آغاز شکلگیری خود را قدرت اول دنیا میداند و هنوز هم مسئولان آن، بیان میکنند که تأثیر گذارترین کشور دنیا هستند. این قدرت با این حال نه از طریق منطق و عقل، بلکه از طریق زور و قدرتنمایی به وجود آمده است. مروری بر تاریخ سیاسی جهان در طول 100 سال گذشته نشان میدهد که آمریکا در بسیاری از فجایع دنیا دست داشته است. در پشت هر جنگ داخلی و خارجی، در پشت هر نسلکشی و دیکتاتوری و استفاده از سلاحهای کشتار جمعی، میتوان رد پای سیا و یا سایر مسئولان کاخ سفید را مستقیم و غیر مستقیم مشاهده کرد. رهبر فرزانه انقلاب چندی پیش در دیدار با اعضای مجلس خبرگان رهبری با اشاره به این جنایات، مطرح کردند که یکی از دلایل فرو ریختن نظام و هیمنه غرب وبه خصوص آمریکا، روشن شدن زوایای اصلی تعارضهای عملی آمرکیا با شعارهایش است. ایشان در ادامه افزودند: "اینها در دنیا دم از آزادی و دم از دموکراسی و دم از حقوق بشر و این حرفها میزدند؛ در عمل آنقدر دولتهای غربی با این شعارها عملاً مخالفت کردند و نقض کردند این شعارها را که امروز طرح این شعارها در دنیا از سوی غربیها بهصورت یک امر مستهجن درآمده است؛ یعنی افراد صاحب فکر میفهمند. تعداد کودتاهایی که دولتهای غربی و قدرتهای غربی علیه دولتهای مستقل - غالباً دولتهای ملّی - انجام دادند، یک تعداد عجیبی است. طبق بعضی از گزارشها، آمریکا پس از جنگ دوّم [جهانی] تا امروز برای سرنگونی پنجاه دولت اقدام کرده! در مورد پنجاه دولت انواع و اقسام اقدامها را کرده؛ با دهها جریان مقاومتِ مردمی مخالفت کرده که اینها در کارنامهٔ آمریکا و دیگران مضبوط است." دیروز روزنامه چینی «چاینا دیلی» به اشاره حرفهای صریح «جان بولتون» مشاور امنیت ملی دولت ترامپ درباره دخالتهای آمریکا برای انجام کودتا در کشورهای دیگر، نوشت دستان چُدنی آمریکا در دستکش های مخملین کودتاهای مختلف در نقاط گوناگون جهان، تهدیدی علیه صلح جهانی است. اذعان جان بولتون به طراحی کودتاهای خارجی توسط آمریکا هفته پیش جان بولتون که سابقا سفیر آمریکا در سازمان ملل و مشاور امنیت ملی کاخ سفید بود، در مصاحبهای اذعان کرد که به طراحی کودتاها در کشورهای خارجی کمک کرده است. این اظهارات بولتون در جریان گفتوگو با شبکه خبری سیانان و به دنبال جلسات استماع کنگره در رابطه با حمله شش ژانویه ۲۰۲۱ به ساختمان کنگره آمریکا مطرح شد. قانونگذاران این هیات روز سهشنبه دونالد ترامپ، رئیسجمهوری پیشین آمریکا را به تحریک خشونت در تلاشی دقیقه نودی برای ماندن در قدرت پس از شکست در انتخابات ۲۰۲۰ متهم کردند. با این حال بولتون در گفتوگو با "جیک تپر" از شبکه سیانان گفت ترامپ "به اندازه کافی سر رشته نداشت که کودتاهای به دقت برنامهریزی شده را انجام دهد." او سپس گفت: به عنوان کسی که به برنامهریزی کودتاها کمک کرده است -البته نه در اینجا، بلکه در نقاط دیگر- باید بگویم که کار زیادی میبرد. و این چیزی نیست که او (ترامپ) انجام داده باشد. یک تپر از بولتون پرسید که به کدام تلاشها برای کودتا اشاره میکند. بولتون که مشاور امنیت ملی دولت ترامپ بود، پیش از اشاره به ونزوئلا گفت: قصد ندارم وارد جزئیات شوم. او سپس افزود: مشخص شد که کار موفقیتآمیز نبود. نه اینکه خیلی با آن سر و کار داشته باشیم، اما دیدم که یک اپوزیسیون برای تلاش و سرنگونی یک رئیسجمهوری که به شکل غیرقانونی انتخاب شده، چه چیزی نیاز دارد و آنها شکست خوردند. این تصور که دونالد ترامپ به قدر نصف اپوزیسیون ونزوئلا هم سر رشته نداشت، خندهدار است. در سال ۲۰۱۹، بولتون به عنوان مشاور امنیت ملی آمریکا علنا از درخواست خوان گوآیدو، رهبر مخالفان ونزوئلا از ارتش کشورش برای برکناری نیکولاس مادورو، رئیس جمهوری سوسیالیست ونزوئلا حمایت و استدلال کرد که انتخاب مجدد مادورو غیرقانونی است. در نهایت اینکه، مادورو در قدرت باقی ماند. مجری سیانان گفت "فکر میکنم موارد دیگری هم هست (بجز ونزوئلا) که شما به من نمیگویید" و این حرف پاسخ بولتون را در پی داشت: اطمینان دارم که هست. بسیاری از کارشناسان سیاست خارجی در طول این سالها، از تاریخ مداخلات واشنگتن در کشورهای دیگر، از نقش این کشور در سرنگونی محمد مصدق، نخستوزیر وقت ایران در سال ۱۹۵۳ و جنگ ویتنام گرفته تا حملات نظامی در این قرن به عراق و افغانستان، انتقاد کردهاند. اما بسیار غیرعادی است که مقامات آمریکایی، آشکارا نقش خود در دامن زدن به ناآرامی در کشورهای خارجی را تصدیق کنند. با این حال دیکنز اولوی، یک روزنامهنگار بیبیسی از کنیا در مطلبی در توییتر نوشت: جان بولتون که عالیترین سمتها را در دولت آمریکا داشته، از جمله به عنوان سفیر در سازمان ملل، غالبا درباره اینکه او به طراحی کودتاها در کشورهای دیگر کمک کرده، لاف میزند. بولتون در صحبتهایش گفت که سرنگونی یک دولت خارجی و غصب قدرت "کار زیادی" میبرد. با این حال این مقام سابق دولت ترامپ گفت که توصیف تلاشهای این رئیسجمهوری سابق برای باطل کردن نتیجه انتخابات ۲۰۲۰ و ماندن در قدرت با عناوینی مثل "کودتای به دقت برنامهریزی شده"، "اشتباه" است. جان بولتون به مجری سیانان گفت: این روشی نیست که دونالد ترامپ کارها را پیش ببرد. کارش، زیادهگویی از یک ایده نیمه کاره، به یک ایده نیمه کاره دیگر است. طرحی رد میشود و طرح دیگری میآید. این کاری است که او انجام میداد. همانطور که گفتم، هیچکدام از آنها قابل دفاع نیستند اما شما باید ماهیت مشکل دونالد ترامپ را درک کنید. جیک تپر در مخالفت با صحبتهای این سفیر پیشین آمریکا در سازمان ملل گفت که "لزوما یک نفر برای طراحی کودتا نباید با استعداد و زیرک" باشد و این موجب شد تا این معمار جنگ عراق درباره تلاشهای پیشین خود برای به راه انداختن کودتاها خودستایی کند. این مشاور سابق ترامپ در ادامه صحبتهایش درباره ترامپ گفت: در نهایت او آشوبگران را به سمت کنگره رها کرد و در این شکی نیست. اما نه برای ساقط کردن قانون اساسی، بلکه برای خرید زمان بیشتر برای اینکه مسوولیت را به گردن ایالات بیندازد تا کار را دوباره انجام دهند و این مساله را به شکل دیگری حل کنند. و اگر شما این را باور نکنید، بیش از حد واکنش نشان خواهید داد. ۱۰۰ کودتای آمریکایی ایالات متحده در طول سالهای پس از جنگ جهانی دوم همواره بر دامنه سیاستهای استعماری خارجی خود افزوده که این چیزی جز هدررفت هر چه بیشتر سرمایههای این کشور به دنبال نداشته. تنها در نیمه دوم قرن بیستم، ایالات متحده آمریکا حدود ۱۰۰ کودتای نظامی و براندازی حکومتها را طراحی و رهبری کرده است و دهها بار بهطور مستقیم دست به اشغال نظامی کشورها زده و یا آنها را تهدید به مداخله نظامی کرده است. «میخائیل اولیانوف» نماینده دائم روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین نیز چندی پیش در پیامی توییتری نوشت: آمریکا در دوران جنگ سرد، ۷۰ مورد عملیات آشکار و نهان برای تغییر رژیم در کشورهای مختلف انجام داده است. وی در عین حال، تعداد عملیاتهای آشکار ایالات متحده برای تغییر رژیم در کشورهای مختلف را ۶ مورد و تعداد عملیاتهای نهان را ۶۴ مورد عنوان کرد». مروری بر پرونده مداخلههای خارجی آمریکاییها عریضه مداخلههای یانکیها در امور داخلی دیگر کشورها طولانی است. اما در ادامه به اختصار به مهمترین آن که در قالب مداخله مستقیم نظامی، حمایت از جریانهای سیاسی وابسته در قالب کودتا و در نهایت براندازی نرم از طریق انقلابهای رنگی صورت گرفته اشاره میشود. *سال ۱۹۵۰، آمریکا در برافروختن جنگ کره شرکت داشت که تا سال ۱۹۵۳ نیز ادامه داشت. در جریان جنگ کره، نیروی هوایی ایالات متحده ۶۳۵هزار تن بمب روی شبه جزیره کره ریخت. تلفات وارده بر قوای آمریکایی در این جنگ، تقریباً به ۳۶۰هزار نفر رسید. *در ۱۰ مارس ۱۹۵۲ آمریکاییها اقدام به حمایت از ژنرال «باتیستا» و او را به کودتا در کوبا تشویق کردند و پس از اینکه وی قدرت را در کشور به دست گرفت، دیکتاتوری وابسته به آمریکای خود را در این کشور به اجرا گذاشت. *در ۱۹ آگوست ۱۹۵۳ سازمان سیا کودتایی را علیه دولت «مصدق» به راه میاندازد که به کودتای «۲۵ مرداد» در ایران معروف است. طراح و برنامهریز این کودتای آمریکایی کسی نبود جز «کیم روزولت» نوه «تئودور روزولت» که در سالهای ۱۹۰۱ تا ۱۹۰۹ میلادی ریاست جمهوری آمریکا را برعهده داشت. * ۱۵ جولای ۱۹۵۸ لبنان عملاً به واسطه ناوگان ششم نیروی دریایی آمریکا به اشغال نظامی این کشور در میآید تا کاخ سفید رسماً حمایت خود از کمیل شمعون را به دنبال انقلاب عراق که روز پیش از آن در این کشور (عراق) روی داده بود، اعلام کند. *در سال۱۹۶۰ آمریکا حمله به ویتنام را آغاز کرد. این جنگ طولانیترین و پر هزینهترین جنگ آمریکا بود که تا سال ۱۹۷۵ بهطول انجامیده و در نهایت به خروج خفتبار یانکیها از این کشور منجر شد. همزمان جنگهای نیابتی در لائوس و کامبوج بین نیروهای آمریکایی در برابر نیروهای کمونیستی به شکست سیاستهای واشنگتن و روی کار آمدن دولت کمونیست در همه این کشورها انجامید. * سال ۱۹۶۰ پاتریس لومومبا رهبر جنبش ملی کنگو که نبرد را برای دستیابی به استقلال رهبری کرد، در سال ۱۹۶۳ اولین نخست وزیر منتخب مردم این کشور شد. اما او در کودتای آمریکایی «جوزف موبوتو» از قدرت خلع شد. *در ۱۱ سپتامبر ۱۹۷۳ سازمان اطلاعات و جاسوسی آمریکا کودتایی علیه «سالوادور آلنده» رئیس جمهور وقت شیلی به اجرا میگذارد که در نتیجه آن نه تنها آلنده کشته میشود که این کودتا اعدام ۳۰ هزار نفر و بازداشت و زندانی شدن ۱۰۰ هزار نفر را در شیلی به دنبال دارد. *در ۲۶ آوریل ۱۹۸۰، جیمی کارتر رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا دستور داد با اجرای عملیات پنجه عقاب، گروگانهای آمریکایی در تهران آزاد شوند. این علمیات در طبس شکست خورد. *۲۰ سپتامبر ۱۹۸۹ نظامیان آمریکایی کشور پاناما را به دستور «جرج بوش» رئیس جمهور وقت آمریکا به اشغال خود در آوردند تا ژنرال «مانوئل نوریگا» رهبر وقت پاناما را بازداشت و در آمریکا محاکمه کنند. در این اشغال، بیش از ۲ هزار نفر کشته شدند. * در سال ۱۹۹۵ (پس از سکوت سؤال برانگیز آمریکا در مورد کشتارهای منطقه بالکان و نسل کشی توسط صربها از سال ۱۹۹۱)، آمریکا در کنار دیگر نیروهای حفظ صلح وارد بالکان شد، اما پس از مدتی بهشکل مبهمی از این منطقه خارج شد و عرصه را برای نسل کشی (بهخصوص مسلمانان بوسنی و هرزگوین و کوزوو) فراهم نمود. * در۷ اکتبر ۲۰۰۱، پس از وقایع ۱۱ سپتامبر، نیروهای آمریکایی با عنوان مبارزه با تروریسم و ریشه کردن سازمان القاعده، به رهبری اسامه بن لادن، به افغانستان حمله کردند و تا کنون در آنجا حضور دارند. * در آوریل ۲۰۰۲ کابینه جرج بوش فرمان انجام کودتا در ونزوئلا علیه (هوگو چاوز) رئیس جمهور این کشور را صادر کرد. پس از دو ماه اعتصابات سراسری مردم در طرفداری از هوگو چاوز و محکوم شدن کودتا از طرف ۱۹ کشور آمریکای لاتین، کودتا با شکست مواجه شد و چاوز به قدرت بازگشت. *در ۱۹ مارس ۲۰۰۳، پس از اتهامات و پروندههای ساختگی جورج بوش و کابینه او علیه عراق از قبیل تهیه و تولید سلاحهای کشتار جمعی، رابطه رژیم صدام با القاعده و فاجعه ۱۱ سپتامبر و... و بدون توجه به افکار عمومی جهان، آمریکا و متحدانش به عراق حمله ور شدند. - از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ ایالات متحده با حضور در کشورهای آسیای میانه و منطقه قفقاز با برهم زدن معادلات سیاسی به بحران در این منطقه دامن زد و با طراحی و اجرای انقلابهایی رنگین یا مخملی حکومتهای این منطقه (گرجستان، اوکراین، قرقیزستان) را سرنگون و حکومتهای دست نشانده طرفدار خود را بر سر کار آورد. *کودتای سال ۲۰۰۹ در هندوراس جدا از ابعاد سیاسی آن، تلفات جانی فراوانی را به این کشور وارد کرد که در آن بسیاری از مخالفان سیاسی، روزنامه نگاران و فعالان اتحادیهها جان خود را از دست دادند. اسنادی که در ویکی لیکس افشا شد نقش آمریکا در این اتفاق را آشکار کرد. *دو سال پس از انقلاب سال ۲۰۱۱ مصر و روی کار آمدن دولت مردمی «محمد مرسی» رژیم صهیونیستی و آمریکا که میدیدند با روی کار آمدن عضوی از اعضای اخوان المسلمین منافعشان در منطقه با خطر رو به رو شده است، از ارتش مصر و فرمانده آن عبدالفتاح السیسی برای انجام کودتای نظامی حمایت کردند.