صفحه اول
وزارت خزانهداری آمریکا هفته گذشته اعلام کرد ۱۸ بانک ایرانی تحت تحریمهای جدید و ثانویه قرار گرفتهاند. در بیانیه وزارت خزانهداری آمریکا آمده است که این وزارتخانه طی رایزنی با وزارت خارجه این کشور، نهادهای مالی ایران را برای قرار دادن در لیست تحریمها شناسایی کرده است. به گفته مقامات آگاه، تحریمهای جدید آن دسته از بانکهای ایرانی را هدف قرار دادهاند که تاکنون مشمول تحریمهای ثانویه نبودهاند. این سوال مطرح است که تاثیر تحریم جدید بر اقتصاد ایران چقدر محتمل است. یحیی آلاسحاق، رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق با اشاره به تاثیر تحریمهای بانکی آمریکا روی اقتصاد ایران و بازارها میگوید: جدای از بحث بازارها، تحریمها موضوع تازهای نیست. آمریکا از زمانی که ما انقلاب کردیم، تحریمها را شروع کرده و دائما تحریمها نیز تشدید شده است. رییس اتاق بازرگانی ایران و عراق با اشاره به اثر تحریمهای بانکی روی بازارهای ارز، طلا و بورس متذکر میشود: این موضوع بستگی به انتظارات مردم ایران از فضای آتی و نظام مدیریتی بانکی و بانک مرکزی دارد. تلاطمها و نوساناتی که در بازار طلا و ارز وجود دارد، خیلی به تصمیمات اخیر آمریکا ربط ندارد. ما باید فضای روانی و انتظارات جامعه را با واقعیتها آشنا کنیم. رییس اسبق اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران در پاسخ به این پرسش که برخی معتقدند که تحریمهای تازه آمریکا، اقتصاد ایران را قفل خواهد کرد. آیا چنین موضوعی صحت دارد؟ میگوید: خیر، اقتصاد ایران قفل نمیشود. اگر بنا بود اقتصاد ایران قفل شود، در این مدت ۴۰ سال گذشته و با تحریمهای آمریکا، حداقل یکسال اقتصاد ایران قفل میشد. اقتصاد ایران قفل شدنی نیست. آلاسحاق میافزاید: در حال حاضر یک کار مطالعاتی و تحقیقاتی انجام شده که نشان میدهد برای اینکه تحریم اثر کامل خود را داشته باشد و به اهداف خود برسد، ۱۳ شرط لازم است. این ۱۳ شرط باید با یکدیگر همزمان اجرایی شود تا تحریمها اثر کامل داشته باشد. یکی از این شرطها این است که کشور تحریمشونده به آن کالا یا پول و ارز نیاز قطعی داشته باشد و نتواند آن نیاز را به گونهای دیگر جبران کند. وی ادامه میدهد: نکته دوم، اختیارات صادرات و واردات و مسایل جهانی آن کالا است که صددرصد در اختیار تحریمکننده باید باشد. برای مثال، اگر گندم را بخواهند تحریم کنند، باید همه صادرات گندم به طور انحصاری در اختیار آمریکا باشد تا هیچکس نتواند تخلف کند. رییس اسبق اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران عنوان میکند: نکته بعد این است که آن کالا قابل جایگزینی نباشد، یعنی کالایی باشد که نتواند با کالای دیگر جایگزین کرد. در کل، ۱۳ شرط برای اثرگذاری کامل تحریمها نیاز است و از این ۱۳ شرط در طول ۵۰ سال گذشته در خصوص همه کشورهایی که مورد تحریم قرار گرفتهاند، کل ضریب تاثیر تحریمها بیشتر از ۳۰ درصد نبوده است. آلاسحاق متذکر میشود: درست است که گرانی اتفاق افتاده است. بله، ما ۳۰ درصد گرانتر و سختتر زندگی میکنیم، اما اینکه بگوییم آمریکاییها به تمام اهداف خود رسیدهاند، به طور قطع در هیچ کجای دنیا ظرف ۵۰ سال گذشته تحریمها اثر صددرصدی نداشته است. رییس اتاق بازرگانی ایران و عراق در پاسخ به این پرسش که شما عنوان کردید که دولت برای مقابله با تحریمها باید طرح و برنامه داشته باشد. در این شرایط چه سناریوهایی باید پیش روی دولت برای به حداقل رساندن اثر تحریمها وجود داشته باشد، میگوید: در طول ۴۰ سال گذشته که ما با تحریمها مواجه بودهایم، راههای مختلفی را رفتهایم و روشهای گوناگونی را دنبال کردهایم. رییس اسبق اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران عنوان میکند: یکی از این روشها، نظام تهاتر است. ما در شرایط جنگ و شرایط بعد از جنگ و تحریم، از نظام تهاتری به خوبی استفاده کردیم و کلی از نیازهای کشور را با سیستم تهاتری حل و فصل کردیم، زیرا هم صادرکننده و هم واردکننده، منافعشان در یک کار دوجانبه است و اهرمی که در سیستم دوجانبه در اختیار آنها است مثل دلار یا پول یا نظام بانکی، دیگر نیازی نیست. آلاسحاق تصریح میکند: در سیستم تهاتری، ما کالا میدهیم و کالا میگیریم. این نظام، یک سیستم و مدیریتی میخواهد که سابقهاش هم در بانک مرکزی وجود دارد و هم در کشور اجرا شده است. وی تاکید میکند: بر این اساس، یکی از کارهای خیلی خوبی که میشود انجام داد، تقویت سیستم تهاتری است که امکانپذیر است و با خیلی از کشورها میتوانیم این سیستم را دنبال کنیم.