سیاست
یک کارشناس مسائل سیاسی و مدرس دانشگاه ، با اشاره به نقش بی‌بدیل ملت ایران در حفظ امنیت کشور، گفت: سرمایه اجتماعی و پشتوانه مردمی مهم‌ترین رکن بازدارندگی در برابر تهدیدات خارجی است و حتی ضعف‌های اقتصادی و نظامی را تا حد زیادی جبران می‌کند. شاهین صادقی‌نسب با اشاره به مساله بازدارندگی اظهار کرد: بازدارندگی، مفهومی چندبُعدی است و نباید صرفاً به توان نظامی و تسلیحاتی کشور تقلیل داده شود. هرچند بازدارندگی نظامی یکی از ارکان مهم قدرت دفاعی کشور است و قدرت پاسخ کوبنده به تجاوز و وارد ساختن خسارات غیرقابل جبران به دشمن، نقش کلیدی در حفظ امنیت ملی ایفا می‌کند، اما همه ماجرا در این سطح خلاصه نمی‌شود. این کارشناس مسائل سیاسی ادامه داد: یکی از ابعاد اساسی بازدارندگی، حوزه اقتصادی است. بازدارندگی اقتصادی یعنی اقتصاد کشور آن‌چنان در تار و پود اقتصاد بین‌الملل تنیده شود که حضور ذی‌نفعان متعدد در مناسبات اقتصادی، خود به عاملی بازدارنده در برابر هرگونه تهاجم خارجی تبدیل شود. کشورهایی که ارتباطات تجاری متنوعی با جهان دارند، کمتر هدف حمله نظامی قرار می‌گیرند، زیرا منافع ملت‌های مختلف با ثبات آن کشور گره خورده است. صادقی‌نسب تصریح کرد: متأسفانه در این بخش، کشور ما با چالش‌های جدی مواجه است و به دلیل محاصره اقتصادی و سطح پایین تبادلات تجاری با جهان، اقتصاد ایران هنوز از سطح مطلوب بازدارندگی اقتصادی فاصله دارد. این ایزوله بودن، یکی از مهم‌ترین آسیب‌پذیری‌های ما در برابر تهدیدات خارجی است. همان‌گونه که دکتر پزشکیان، رئیس‌جمهور محترم، نیز تأکید کرده‌اند، تا مسائل جمهوری اسلامی ایران با ایالات متحده و برخی کشورهای غربی حل و فصل نشود، خروج ایران از محاصره اقتصادی محقق نخواهد شد و تداوم این وضعیت تهدیدی جدی برای امنیت ملی کشور است. بازدارندگی چندبعدی، فراتر از توان نظامی وی بیان داشت: بعد دیگر بازدارندگی، سرمایه اجتماعی است. هرچه رابطه حاکمیت و مردم محکم‌تر و سرمایه اجتماعی ملت بالاتر باشد، قدرت بازدارندگی کشور نیز افزایش می‌یابد. سرمایه اجتماعی به معنای پشتوانه مردمی و حمایت گسترده از نظام حکمرانی است. در دوران جنگ تحمیلی، ایران نه از نظر تسلیحاتی شرایط مطلوبی داشت و نه از نظر اقتصادی، اما ملت ایران با باور به حاکمیتی برخاسته از اراده خود در برابر ائتلاف جهانی ایستاد و اجازه نداد حتی یک وجب از خاک کشور جدا شود. این مدرس دانشگاه تأکید کرد: امروز نیز همین اصل پابرجاست. حتی اگر در سایر حوزه‌ها ضعف‌هایی وجود داشته باشد، برخورداری از پشتوانه اجتماعی مستحکم، مانع جدی در برابر هر نیروی خارجی است. حضور مردم در صحنه‌های مختلف، از راهپیمایی‌ها تا اجتماعات ملی و مراسم مذهبی و مشارکت در انتخابات، نشانگر وحدت و انسجام ملی است و پیام روشنی به دشمنان می‌فرستد که ملت ایران در دفاع از سرزمین خود یکپارچه و مصمم است. صادقی‌نسب با اشاره به ابعاد نظامی بازدارندگی ایران گفت: جمهوری اسلامی ایران در حوزه موشکی از توانمندی بالایی برخوردار است و نشان داده که قدرت تسخیر آسمان دشمن و وارد ساختن ضربات سنگین را دارد. هرچند ایران بدلیل تحریم های ظالمانه چند دهه ای در حوزه جنگنده‌های مدرن و تجهیزات پیشرفته هوایی دچار کمبود است و این خلأ در رویدادهای اخیر آشکار شد. توان موشکی کشور بسیار قدرتمند است، اما در بخش پدافندی نیاز جدی به تجهیزات به‌روز و مدرن وجود دارد. صیانت از حیات و معیشت، خط قرمز این کارشناس مسائل سیاسی گفت: بدیهی است حاکمیت‌ها در اتخاذ تصمیمات خود، حفظ جان و مال مردم را در رأس اولویت‌ها قرار می‌دهند. بر این اساس یکی از خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران نیز حتما صیانت از حیات و معیشت مردم است، چرا که اگر جان انسان‌ها حفظ نشود، دیگر هیچ دستاورد یا آرمانی معنا نخواهد داشت. وی تاکید کرد که حکومت و ملت ایران خواهان جنگ و درگیری نیست و تجربه‌های تلخ جنگ و خسارات انسانی و اقتصادی آن را به خوبی می داند. حتی در نبرد اخیر، علی‌رغم ضربات سنگین به دشمن و تضعیف چهره امنیتی رژیم صهیونیستی، اقتصاد ایران نیز آسیب‌هایی متحمل شد و باید واقع‌بینانه دید که هرگونه جنگ و درگیری جدید، می‌تواند هزینه‌های جبران‌ناپذیری بر اقتصاد و معیشت مردم تحمیل کند. وی اظهار کرد: دولت باید با بهره‌گیری از ظرفیت‌های دیپلماسی، مسائل ایران با جهان غرب را حل‌وفصل کند تا سایه جنگ از سر کشور دور شود. از سوی دیگر، ملت ایران باید با حمایت از تصمیمات عاقلانه و خردمندانه مسئولان، اتحاد و یکپارچگی خود را حفظ کند تا دشمنان هیچ‌گاه جسارت تعرض به این سرزمین را در سر نپرورانند. ایران از توان دفاعی قابل توجهی برخوردار است و در میدان عمل نشان داده است که می‌تواند در برابر بزرگ‌ترین قدرت‌ها مقاومت کند؛ اما باید به همان اندازه که به توسعه قدرت نظامی توجه می‌شود، در حوزه اقتصادی و اجتماعی نیز برنامه‌ریزی شود تا بازدارندگی کشور کامل و پایدار شود. تحلیل گران بر این باورند که اقتدار ملی ایران بر سه پایه استوار است: رهبری مقتدر، قدرت دفاعی و سرمایه اجتماعی. رهبری، مسیر عبور کشور از بحران‌ها را مشخصمی‌کند؛ قدرت دفاعی، به‌ویژه توان موشکی، نقش بازدارنده دارد، هرچند در بخش‌هایی مثل تجهیزات مدرن پدافندی کمبودهایی دیده می‌شود. مهم‌تر از همه، سرمایه اجتماعی و پشتوانه مردمی است که در مقاطع حساس، مانع تحقق نقشه‌های دشمنان برای تفرقه و تضعیف نظام شده است. ناظران تاکید دارند: با این حال، ضعف اصلی ایران در بُعد اقتصادی است. ارتباط محدود با اقتصاد جهانی، کشور را از بازدارندگی اقتصادی پایدار محروم کرده و امنیت ملی را در برابر فشارهای خارجی آسیب‌پذیرتر می‌کند. حل‌وفصل مسائل سیاسی با غرب و تنش‌زدایی، ضرورتی است که نه از سر ضعف، بلکه برای حفظ اقتدار و معیشت مردم باید دنبال شود، چرا که حفظ جان و رفاه مردم خط قرمز هر حاکمیتی است و اقتدار واقعی زمانی محقق می‌شود که قدرت نظامی، اقتصاد قوی و انسجام اجتماعی در کنار هم قرار گیرند.