اقتصاد
به گفته مدیرعامل سازمان حسابرسی، سازمان حسابرسی مسئول حسابرسی ۷۵۰ شرکت است که از این تعداد ۱۱۰ شرکت در بورس فعال هستند. بررسیها نشان میدهد ۵۲ درصد گزارشهای حسابرسی، مقبول و ۴۶ درصد مشروط هستند که این آمار در مقایسه با کشورهای دارای بازار سرمایه پایدار، غیرمتعارف تلقی میشود. به گزارش کائنات، موسی بزرگاصل، مدیرعامل سازمان حسابرسی به تشریح وضعیت نگرانکننده گزارشهای حسابرسی در بازار سرمایه ایران پرداخت و اظهار کرد: در کشورهای توسعهیافته چنین درصدی از گزارشهای مشروط تقریبا غیرممکن است. این موضوع نهتنها بیانگر ضعف ساختاری در صورتهای مالی برخی شرکتهاست، بلکه نشاندهنده نیاز فوری به اصلاح نظامهای حسابداری و کنترل داخلی است در نظام بانکی گاه سودهای درجشده در صورتهای مالی در واقعیت به زیانهای انباشته سنگین تبدیل میشوند. بهطور مثال تنها اعمال کسری صندوقهای بازنشستگی در برخی بانکها میتواند سود گزارششده را به زیانی بسیار چشمگیر مبدل کند. بزرگاصل هشدار داد اگر تحلیلگران بازار سرمایه صرفا به شکل ظاهری صورت سود و زیان بسنده کنند، حتما دچار خطای تحلیلی خواهند شد. این موضوع میتواند تأثیر جدی بر تصمیمگیری سرمایهگذاران و ارزیابیهای بازار بگذارد. انتظار ما از تحلیلگران و شرکتهای تأمین سرمایه است نه مردم عادی؛ عموم مردم نه دسترسی کافی دارند و نه لزوما توانایی تحلیل صورتهای مالی پیچیده را؛ این وظیفه تحلیلگران حرفهای است که با دقت و تخصص گزارشهای حسابرسی را بررسی و تفسیر کنند. پیوند ناگسستنی توسعه بازار سرمایه و حرفه حسابرسی مدیرعامل سازمان حسابرسی با اشاره به چالشهای موجود در شرکتهای دولتی اشاره و تصریح کرد: «برخی شرکتها بهویژه دولتیها بهدلیل حجم بالای اعداد و تبعات مالی ناشی از اصلاح، جرأت اصلاح ساختار مالی را ندارند. معمولا مدیران فعلی این اعداد را نتیجه عملکرد مدیران پیشین میدانند و سعی میکنند بدون برخورد با واقعیت، مسئولیت را به دورههای بعد منتقل کنند. این نوع نگرش باعث شده برخی صنایع حتی مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت شوند. بنابراین اصلاح ساختارهای مالی و تقویت کنترلهای داخلی دیگر یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی حیاتی برای پایداری اقتصادی شرکتهاست. بزرگاصل با تاکید بر پیوند ناگسستنی بین توسعه بازار سرمایه و حرفه حسابرسی، به تشریح نقش اساسی استانداردهای حسابداری و حسابرسی در ارتقا شفافیت اطلاعات مالی پرداخت و تصریح کرد: رشد حرفه حسابرسی در جهان در گروی رشد بازار سرمایه است. زمانی که بازار سرمایه توسعه مییابد و پساندازهای عمومی وارد این بازار میشود، شفافیت و اطلاعرسانی مالی به یک ضرورت تبدیل میشود. این دو لازم و ملزوم یکدیگر هستند. وی با اشاره به جایگاه انکارنشدنی حسابرسان گفت: در بازارهای سرمایه دنیا هم هزاران میلیارد دلار از بین رفته تا الان به این وضعیت رسیدهاند. برای بهبود وضعیت حسابرسی در ایران باید به دنبال تشکیل مؤسسات حسابرسی بزرگ باشیم، نه اینکه تعداد زیادی مؤسسه حسابرسی با پروندههای کوچک داشته باشیم. هر چه شرکتهای حسابرسی بزرگتر باشند و وابستگیشان به پروندههای کوچکتر کمتر شود، استقلال این مؤسسات هم افزایش مییابد. وی یکی از عوامل اصلی عقبماندگی حرفه حسابرسی در ایران را حقالزحمه حسابرسان دانست و گفت: آمارهای جهانی نشان میدهد که فاصله ما با میانگین جهانی بسیار اسفناک است و این مسئله تأثیر مستقیم بر درآمد حسابرسان دارد. نمیتوان نیروی نخبه را با چنین درآمدهایی نگه داشت. میانگین درآمد حسابرسان اروپا ۰.۱۳ درصد درآمد شرکتهاست، در آمریکا ۰.۱۹ درصد است، اما در ایران ۰.۰۰۵۴ درصد است و تنها کشوری که حقالزحمه حسابرسان آنها با ما قابل مقایسه است بنگلادش است. مدیرعامل سازمان حسابرسی ادامه داد: یعنی اگر برای حسابرسی یک شرکت بورسی در ایران یک میلیارد تومان اخذ میشود، در آمریکا این رقم ۵۹ میلیارد تومان است. باید در وزارت اقتصاد حقالزحمه حسابرسان را ارتقا دهیم. در شرکتها هم مقاومتهایی وجود دارد و حتی مدیران سالم هم گاهی ممکن است اشتباهاتی داشته باشند. درواقع هیچ مدیری از حسابرس استقبال نمیکند. در تمام دنیا حسابرسان یک نهاد نظارتی هستند، همانگونه که برای بازار سرمایه هم نهاد ناظر داریم و باید حقالزحمه حسابرسان را از شرکتها بگیریم.