صفحه اول
نصرت اله تاجیک دیپلمات با سابقه و تحلیلگر سیاست خارجی و روابط بین الملل در گفت و گو با کائنات در خصوص موضوعات مرتبط با سفر رئیس جمهور آمریکا به برخی از کشورهای عربی منطقه و آنچه که تبلیغ شد این سفر و توافقات درون ان به توسعه کشورهای یاد شده نسبت داده شده، به چند نکته مهم اشاره کرد و گفت: مهمترین دلیل سفر آقای ترامپ به منطقه انعقاد قراردادهای اقتصادی بود بنابراین می توان گفت این سفر در وهله اول با جهت گیری تجاری و درراستای جذب سرمایه و یافتن بازار برای کالای آمریکایی و کار صورت گرفت. وی در این باره خاطر نشان کرد: موضوع و هدف سفر آقای ترامپ را نمی توان به مساله توسعه کشورهای عرب منطقه ربط داد زیرا اصولا توسعه یافتگی امری پیچیده و درون زاست که براساس رویکردهای کشورها در عرصه سیاست داخلی و خارجی محقق می شود. کشورهایی به سمت توسعه یافتگی می روند که در اسناد فرادستی و سیاست گذاری های داخلی و خارجی خود ترتیباتی قائل می شوند که در آنها جنبه های عملیاتی تاکتیکی سیاست گذاری عمومی خود را به سمت توسعه یافتگی سوق می دهند بنابراین سفر سه روزه آقای ترامپ که موفق به جذب سرمایه گذاری کلانی در کشورهای عرب منطقه شد را نمی توان اینگونه قلمداد کرد که این کشورها بدین دلیل در شرایط توسعه یافتگی قرار دارند یا میگیرند! این تحلیلگر سیاست خارجی در ادامه بحث خاطر نشان کرد: ممکن است کشورهای عرب منطقه براساس ملزم بودن به شرایطی که منتهی به توسعه می شود در آینده بتوانند توفیقاتی کسب کنند اما در وهله اول گام ابتدایی برای افتادن در مسیر توسعه وجود محیط امن است. اگر بخواهیم توافقات بین آمریکا و کشورهای منطقه روی کاغد نماند و اجرا شود اولویت مهم امنیت منطقه است از این رود باید دید کدام عوامل خاورمیانه را تهی از امنیت می کند؟ دیپلمات بازنشسته کشورمان در ادامه بحث تصریح نمود: احصاء عوامل موفقیت در سرمایه گذاری برای کشورهای منطقه امر بسیار مهمی است. مساله حائز اهمیت این است در سفر آقای ترامپ به منطقه وی به دنبال بازار کار و فروش کالای آمریکایی در کشورهای یاد شده بود. بدین معنا که ترامپ تلاش کرد با جذب سرمایه کشورهای منطقه اقتصاد خود را از فشار عوامل ایجاد رکود و تورم مانند کمبود شغل نجات داده و همچنین شرکت های امریکایی در این کشورها تولیدات خود اعم از تسلیحات نظامی و ... را به فروش برسانند در این میان فروش هواپیما و صنایع دیجیتال و هوش مصنوعی نیز برجسته شد. وی معتقد است: آنچه می تواند رویای توسعه یافتگی کشورهای عرب منطقه را برهم بزند موضوع زیاده خواهی اسرائیل در سرزمین فلسطین است. زیرا مهمترین مساله منطقه حضور اسرائیل و اشغال فلسطین و آوارگی مردم فلسطین است. این موضوع را می توان به گسل های لرزانی تشبیه کرد که دائما در حال لرزش و پس لرزه است و می تواند منجر به زلزله های تکان دهنده ای در منطقه شود که فروپاشی امنیت منطقه ای را کلید بزند. از این رو منطقه در چنین شرایطی دائما ناامن است درحالی که حل این موضوع منطقه را به سمت امنیت پیش می برد. نصرت اله تاجیک خاطر نشان کرد: امنیت منطقه فقط به نفع کشورهای عربی نیست بلکه همه کشورها از این ساحت امن ایجاد شده منتفع می شوند بنابراین ایران نیز خود جزئی از معادلات امنیتی منطقه خواهد بود و بهره برداری کند. با توجه به اینکه در منطقه ای توسعه نیافته زندگی می کنیم متاسفانه برخی کشورها حل مشکلات ایران با دنیای غرب بخصوص آمریکا را علیه خود تلقی می کنند! یعنی بر این باورند اگر ایران در سیاست خارجی و تعامل با غرب مشکلی نداشته باشد حالت هژمون و سلطه گری می یابد بنابراین به انحاء مختلف کوشش می کنند مانع حل مسائل فی مابین ایران و آمریکا شوند! کارشناس و تحلیلگر روابط بین الملل تاکید کرد: بر فرض اینکه کشورهای منطقه از قبل توسعه یافته بودند یعنی ما در منطقه ای توسعه یافته زندگی می کردیم قطعا این موضوع روی مسائل منطقه تاثیر مثبتی به جا می گذاشت زیرا به دلیل توسعه نیافتگی منطقه در دور قبلی ریاست جمهوری آقای ترامپ شاهد تلاش های کشورهای منطقه برای عدم نتیجه دهی مذاکرات ایران با غرب بودند. وی در این باره توضیح بیشتری داد و گفت: در دور اول ریاست جمهوری آقای ترامپ کشورهای منطقه بخصوص امارات و عربستان سرمایه گذاری فراوان و کمک مالی فراوانی به کمپین انتخاباتی ترامپ کردند تا با برگزیده شدن ترامپ برجام به سرانجام نرسد. امروز با شناختی که از کشورهای عرب منطقه داریم اگرچه امروز ادعا می کنند علاقمند به حل مسائل ایران وامریکا هستند اما به نظر می رسد آنها بیشتر مایلند ایرانی مسائل خود را با آمریکا حل کند که در موقعیت تضعیف شده قرار داشته باشد زیرا در صورتی که ایران از ظرفیتهای سیاسی، اقتصادی و ژئوپلیتیکی خود استفاده کند و توازن منطقه ای برقرار شود طبعا به زیان کشورهای حاشیه جنوب خلیج فارس است پس مشخصا آنها چنین قصد و نیتی با توافق ایران و آمریکا ندارند. اعراب خواهان جنگ بین ایارن و آمریکا نیستند اما موافق حل مشکلات بین طرفین نبوده و با فشار حداکثری ترامپ بر ایران موافق هستند! نصرت اله تاجیک در پایان گفت و گو خاطر نشان کرد: بنده براین باورم شرایط بسیار تناقض گونه است زیرا از یک سو کشورهای منطقه برای توسعه یافتن و تامین رفاه حداقلی نیازمند امنیت هستند از سوی دیگر رقابتهای منطقه ای و دخالتهای خارج از منطقه شرایطی فراهم کرده که مانع ایجاد امنیت منطقه می شود! این شرایط را همسایگان جنوبی آبراه خلیج فارس باید برطرف کنند. البته ایران هم باید کمک کند تا با گفتگوهای فراوان این اوضاع برای آنها واضح شود و همه مسئولانه برای شرایط ایجاد محیط امن تلاش واقعی و نه شعاری داشته باشند. متاسفانه ما در این منطقه بغایت مهم و استراتژیک یک گفتمان غالب و یک همکاری نزدیک در موضوعات مهم و از جمله امنیت منطقه نداریم و تا زمانیکه این گسلها در منطقه باشد زمینه برای دخالت خارجی و تلاش برای تغییر توازن منطقه ای فراهم و به رقابتهای نا سالم و ایجاد سوء ظن و کاهش اعتماد بین کشورها دامن میزند!