سیاسی
مبادلات تجاری ایران و ترکیه در سال ۲۰۲۲ حدود ۵.۴ میلیارد دلار بوده اما هدفگذاری ارتقای سطح روابط تجاری میزان ۳۰ میلیارد دلار است. حضور در هشتمین نشست شورایعالی همکاریهای ایران و ترکیه، امضای ۱۰ سند همکاری، نشست مشترک با تجار و فعالان اقتصادی ایران و ترکیه و دیدار با ایرانیان مقیم این کشور ازجمله برنامههای رئیسجمهور در این سفر یکروزه و فشرده بود. سید ابراهیم رئیسی، چهارشنبه گذشته، بعد از برگزاری جلسه هیأت دولت در رأس هیأتی سیاسی - اقتصادی و بهمنظور شرکت در شورایعالی همکاریهای ایران و ترکیه عازم آنکارا شد. در این سفر تعدادی از وزرا و اعضای کابینه دولت سیزدهم ازجمله احمد وحیدی وزیر کشور، مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی، جواد اوجی وزیر نفت، حجتالله عبدالملکی مشاور رئیسجمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد، محمدعلی نیکبخت وزیر جهادکشاورزی، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدرضا فرزین رئیسکل بانک مرکزی و حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه که از نیویورک مستقیما به آنکارا سفر کرده بود و همچنین حجتالاسلام سیدمحمدرضا میرتاجالدینی از اعضای گروه دوستی پارلمانی ایران و ترکیه، رئیسجمهور را همراهی کردند. گفتوگوی خصوصی رئیسی - اردوغان در ابتدای این سفر، رؤسای جمهور دو کشور دیدار و گفتوگوی خصوصی داشتند و بعد از آن نشست شورایعالی همکاریهای ایران و ترکیه با حضور مقامات دو کشور برگزار شد. اعلام ظرفیت تجارت ۳۰ میلیارد دلاری ایران و ترکیه در نشست شورایعالی همکاری رئیسی در هشتمین نشست شورایعالی همکاری اقتصادی دو کشور، با تأکید بر ضرورت تلاش مقامات دو کشور برای تسریع در اجرای کامل توافقات فیمابین اظهار داشت: «با توجه به ظرفیتهای موجود در دو کشور، تحقق رسیدن به حجم ۳۰ میلیارد دلاری در همکاریها و تبادلات تجاری را کاملا قابل دسترس میدانیم.» امضای ۱۰ سند همکاری دوجانبه مقامات دو کشور پس از حضور در هشتمین نشست شورایعالی همکاریهای ایران و ترکیه، در حضور روسای جمهور، ۱۰ سند همکاری در زمینههای فرهنگی، رسانه و ارتباطات، حملونقل ریلی و هوایی، برق، انرژی و اقتصادی و مناطق آزاد تجاری امضا کردند. در همین زمینه وزیر راه و شهرسازی گفت: «گفتوگوی رؤسای جمهور دو کشور در حوزه اقتصادی در قالب ۱۰ سند همکاری که به امضای مقامهای دو کشور رسید، صورت گرفت.» توافق ایران و ترکیه در تقویت حملونقل هوایی: مهرداد بذرپاش افزود: «توافقهای خوبی در حوزه هوایی به سرانجام رسیده است. یکی از سندهایی که به امضا رسید در این بخش بود.» ایران و ترکیه برای احداث خط جدید انتقال گاز توافق کردند: رئیس کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی ایران و ترکیه گفت: «قرارداد پیشین ایران با ترکیه در حوزه انرژی، تمدید شد. همچنین برای احداث خط جدید انتقال گاز توافق شد تا هرچه سریعتر قرارداد جدید برای احداث خط جدید نهایی شود.» ترکیه در میدانهای گازی ایران سرمایهگذاری میکند: بذرپاش یادآوری کرد: «همچنین مقرر شد تا ترکیه در میادین گازی ایران سرمایهگذاری کند که توافق اولیه خوبی انجام شد.» وی ادامه داد: «یکی از سندهای همکاری ایران و ترکیه به حوزه علم و فناوری اختصاص یافت. موافقت شد تا پارکهای علم و فناوری در دو کشور توسعه یابد و دو کشور دراینخصوص سرمایهگذاری انجام دهند.» رفع مشکلات همکاری تجار و فعالان اقتصادی دو کشور ایران و ترکیه: رئیس کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی ایران و ترکیه دیگر محورهای گفتوگو را به حوزه فرهنگی و رسانهای مرتبط دانست و افزود: «سند برای توسعه همکاری رسانهای دو کشور امضا شد.» بذرپاش تاکید کرد: «دو کشور توافق کردند تا هرچه سریعتر کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه در اسفندماه برگزار شود و وزیر تجارت کشور ترکیه با دستور رئیسجمهور بهعنوان مسئول طرف ترکیه معرفی شد. همچنین برای مشکلاتی که تجار و فعالان اقتصادی دو کشور دارند، توافق شد تا با همکاری مقامها این مشکلات به حداقل برسد.» گفتوگوی مقامات ایران و ترکیه برای حمایت از غزه: وی ادامه داد: «بخشی از گفتوگوها بین رؤسای جمهوری دو کشور بر محوریت غزه و حمایتهای دو کشور در مقابله با ظلمی که علیه مردم غزه توسط رژیم ستمگر و ظالم صورت گرفته متمرکز بود.» پیشنهاد تکمیل کریدور ریلی ایران و ترکیه در منطقه چشمه ثریا به مرند: وزیر راه و شهرسازی گفت: «یکی از محورهای گفتوگوی مقامهای دو کشور موضوع حملونقل بود. در حوزه ریلی، پیشنهاد جدید ایران، اتصال ریلی منطقه چشمه ثریا به مرند بود که بتوانیم راهآهن را متصل کنیم و یک شبکه کریدوری جدید به شبکه کریدوری شرقی - غربی ایران افزوده شود.» قول مساعد ترکیه برای اتمام عملیات عمرانی در مرز بازرگان: وی از دیگر محورهای گفتوگوی دو کشور ایران و ترکیه را موضوع حملونقل جادهای عنوان کرد و گفت: «مرزهای مشترک ایران و ترکیه مرزهای بازرگان، سرو و رازی است. مرز بازرگان حدود دو سال است که در بخش ترکیه در حال تکمیل عملیات زیرساختی و عمرانی است و کامیونها در این مرز معطل میشوند. قول مساعد داده شده است تا ظرف چند ماه آینده این عملیات به اتمام برسد و تردد در این مرز آسانتر شود.» گرامیداشت نام سردار سلیمانی در نشست خبری آنکارا آیتالله رئیسی پس از اتمام مراسم امضای تفاهمنامههای همکاری مشترک ایران و ترکیه، در نشست مطبوعاتی مشترک با رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، حاضر شد و بخشهای مختلف انرژی، حملونقل جادهای و ریلی، فرهنگی و مبارزه با تروریسم و جرائم سازمانیافته را ازجمله زمینههای موجود و مورد توافق دو کشور برای توسعه و ارتقای سطح روابط میان ایران و ترکیه برشمرد و افزود: «جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با تروریسم هیچگونه تردیدی ندارد و در این مسیر ترور سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی، قهرمان مبارزه با تروریسم دستساخته آمریکا و رژیم صهیونیستی، یعنی گروهک تروریستی داعش، گواه روشنی بر این مدعاست.» فعالان اقتصادی ترکیه؛ شنونده سخنرانی رئیسجمهور برنامه بعدی سفر سید ابراهیم رئیسی به ترکیه، دیدار با فعالان اقتصادی دو کشور با حضور رؤسای جمهوری ایران و ترکیه بود. وی در این دیدار با اشاره به اینکه ایران و ترکیه ظرفیتهای متقابل متنوعی برای گسترش همکاریهای اقتصادی با یکدیگر دارند، افزود: «دو کشور برای افزایش حجم تبادلات تجاری تا ۳۰ میلیارد دلار در گام اول توافق کردهاند و شما فعالان اقتصادی، افسران میدان اقتصاد هستید و تحقق این هدف را بر عهده دارید.» سید ابراهیم رئیسی با بیان اینکه بهطور طبیعی در روند هر فعالیتی ممکن است مشکلات و کاستیهایی پیش بیاید، اظهار داشت: «مشکلات هر قدر هم جدی باشند نباید باعث توقف فعالیتها و تلاش برای ارتقای سطح روابط فیمابین شود.» حضور رئیسجمهور در جمع ایرانیان مقیم ترکیه رئیسی، شامگاه چهارشنبه، در پایان سفر فشرده و کوتاه خود به ترکیه، در دیدار جمعی از ایرانیان مقیم این کشور با اشاره به اراده روسای جمهور ایران و ترکیه برای ارتقای سطح روابط، نقش ایرانیان مقیم ترکیه را در عملیاتی کردن تصمیمات اتخاذ شده برای توسعه روابط دو کشور مهم دانست و اظهار داشت: «علاوه بر عرصه اقتصادی، گسترش روابط فرهنگی میان دو کشور نیز از اهمیت زیادی برخوردار است و لازم است ایرانیان مقیم خارج برای حفظ ارتباط خود و فرزندانشان با هویت، فرهنگ و سرزمین اجدادی تلاش کنند.» رئیسی همچنین با اشاره به ظرفیتهای بسیار خوب ایران برای سرمایهگذاری و فعالیت اقتصادی، ایرانیان مقیم خارج از کشور را به استفاده از این ظرفیتها فراخواند. بیانیه مشترک دو کشور در پایان سفر رسمی رئیسی به ترکیه جمهوری اسلامی ایران و ترکیه در پایان سفر سید ابراهیم رئیسی به این کشور، در بیانیه مشترکی، بر عزم راسخ دو کشور برای گسترش مناسبات دوجانبه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی تأکید و ضمن تببین دیدگاههای خود درخصوص مسائل مهم منطقهای و بینالمللی، بهویژه ضرورت همکاری در راستای توقف فوری جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم مظلوم غزه، تأکید کردند: «برای بازگشت به شرایط عادی در منطقه دریای سرخ، اقدامات قاطع با هدف جلوگیری از جنایات رژیم صهیونیستی ضروری است.» حافظخوانی رئیسی برای اردوغان سید ابراهیم رئیسی در سفری که به آنکارا داشت، در گفتوگوی خود با اردوغان، تفألی به حافظ زد و از آن به آینده رژیم صهیونیستی تعبیر کرد. امیرعبداللهیان: فصلی نو در روابط ایران و ترکیه آغاز شده است وزیر امور خارجه نیز، دیروز، سفر رئیسجمهور به ترکیه را آغاز فصل نو در روابط ایران و ترکیه خواند. وزیر امور خارجه کشورمان در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: «دیدار رسمی رئیسجمهور محترم کشورمان از ترکیه و نتایج آن سرآغاز فصل نوینی از همکاریهای دوجانبه و منطقهای میان دو کشور است.» وی افزود: «توافقات دوجانبه در چارچوب سیاست همسایگی و تنوعبخشی به همه ابعاد مناسبات ازجمله تجارت، سرمایهگذاری، اقتصادی، گمرک، صنعت، گسترش بازارچههای مرزی و مناطق آزاد، فرهنگی، گردشگری، امنیتمرزی و مبارزه با تروریسم است.»