جامعه
رضا فیاض اهری- توسعهٔ پایدار فرآیندی است در استفاده از منابع، هدایت سرمایهگذاریها، جهتگیری توسعهٔ فناوری و تغییرات نهادی، با نیازهای حال و آینده سازگار باشد. توسعهٔ پایدار که از دههٔ ۱۹۹۰ بر آن تأکید شد جنبهای از توسعهٔ انسانی و در ارتباط با محیط زیست و نسلهای آینده است. هدف توسعهٔ انسانی پرورش قابلیتهای انسانی محسوب میشود. در پاسخ به سوال مفهوم توسعه پایدار چیست، سادهترین تعریفی که میدانیم این است: توسعهای که نیازهای حال حاضر را برآورده کند بدون اینکه تواناییهای نسلهای آینده را برای رفع نیازهایشان به خطر اندازد. مفهوم توسعه پایدار میتواند تعبیرهای مختلفی داشته باشد. اما جوهر اصلی توسعه پايدار رویکردی است که دنبال تعادل برقرار کردن میان نیازهای مختلف و معمولا در حال رقابتی است که ما به عنوان افراد جامعه در پاسخ به محدودیتهای محیطی، اجتماعی و اقتصادی با آن مواجهیم. توسعه پایدار نیازهای متنوع همه افراد حال حاضر و جوامع آینده را برآورده میکند، سلامتی افراد و همبستگی اجتماعی را بالا میبرد، و فرصتهای برابری را ایجاد میکند. خیلی خلاصه بگوییم که این توسعه پیدا کردن راههایی بهتر برای انجام کارهای فعلی و آینده است. شاید نیاز باشد نحوه کار کردن و زندگی کردنمان را تغییر دهیم بدون اینکه کیفیت زندگی را پایین آورده باشیم. یکی از طولانیترین بحثهای جاری در دنیای تجارت از لحاظ اقتصادی، سیاسی و رشد انسانی شامل تکامل توسعه پایدار است. انسان در طول زندگی خود با استفاده بیرویه از طبیعت، موجب به خطر افتادن محیط زیست شده است. به همین منظور و برای به حداقل رساندن آسیب به محیط زیست، در چند دهه قبل سیستمی به نام توسعه پایدار پدیدار شد. عبارت توسعهپایدار، عبارت قدمت داری نیست، اما طرفداران زیادی پیدا کرده است. رشد جمعیت جهانی و کمبود منابع، دو مقوله اصلی آسیبرسان به پایداری محیط هستند. چنین رشدی در جمعیت و فعالیت اقتصادی، توانایی افزایش چشمگیر فشار بر منابع طبیعی و سیستمهای طبیعی را دارد. این آسیبها به زمینهای کشاورزی، شیلات و جو جهانی بسیار بالا بوده و شاید به نظر برسد برای تأمین منابع این جمعیت چارهای نباشد. توسعه پایدار و اهداف آن، میتواند راهحلهایی را پیش روی انسان امروز برای انسان فردا بگذارد. همانطور که در قسمت تاریخچه توسعه پایدار دیدید، تعریف رسمی در گزارش کمیسیون کمیته جهانی گسترش محیط زیست با عنوان «آینده مشترک ما» آمده است: «توسعه پایدار توسعهای است که نیازهای حال حاضر را تأمین کند بدون اینکه توانایی نسلهای آینده در تأمین نیازهای خود را به خطر بیندازد.» این شامل دو مفهوم است: مفهوم «نیازها» بهطور ویژه نیازهای اساسی فقیران جهان را مدنظر دارد که باید به آنها اولویت اساسی داده شود. ایده محدودیتهای اعمال شده توسط دولتها از فناوری و سازمان اجتماعی بر توانایی محیط زیست برای تأمین نیازهای فعلی و آینده. یک تعریف فشردهتر بهسادگی تشخیص میدهد که توسعه پایدار در یکپارچهسازی جنبههای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بوده، صرفنظر از اینکه نتیجه آن کاهش فقر با الگوی متوسط مصرف است. در عین حال، این فقط ارتقا استاندارد سطح زندگی نیست، بلکه در مورد حقوق بشر، ساختن اهداف توسعه و حفاظت از محیط زیست است. باید در نظر داشت که توسعه پایدار دارای جنبههای گستردهای بوده که اهداف آن فراتر از اهداف زیست محیطی است. هدف آن کاهش نابرابری و فقر در سراسر جهان بوده در حالیکه اطمینان حاصل میکند از حقوق بشر و تنوع زیستی مراقبت میکند. این میتواند شامل اهداف خاص مانند شهرهای پایدار، برابری جنسیتی، پوشش بهداشتی و آموزش جهانی، امنیت غذایی، مهار تغییرات آب و هوایی و خیلی مسائل دیگر شود. هدف این پایداری حفظ سلامت سرمایههای اقتصادی است. اگر پایداری اجتماعی بر بهبود برابری اجتماعی نظر دارد، پایداری اقتصادی هدفش بهبود استاندارهای زندگی و رفاه همهی افراد جامعه است.در بافت کسب و کار، این نوع پایداری به استفاده موثر از داراییها برای حفظ سودآوری شرکت طی زمان برمیگردد.