صفحه آخر
در سالهای اخیر، برگزاری رویدادهای (ایونتهای) مد و لباس به یکی از مسیرهای تازۀ عرضه و نمایش پوشاک در ایران تبدیل شده است؛ رویدادهایی که اغلب در فضاهای محدود سالن هتلهای لاکچری و با مخاطبانی مشخص برگزار میشوند و تلاش دارند میان طراحان، برندها و مصرفکنندگان نهایی ارتباطی مستقیم برقرار کنند. با این حال حضور بلاگرها و اینفلوئنسرها و تبلیغات این رویدادها که عموما در شبکههای اجتماعی صورت میگیرد، سبب شده است که کارکردی لوکس پیدا کنند. رویدادهایی که بیشتر در نقاط شمالی شهرهای بزرگ برگزار میشود و جامعه مخاطب خاصی دارد. این رویدادها، اگرچه در ظاهر فرصتی برای معرفی توان طراحی لباس و ایجاد بازارهای موقت فروش هستند، اما در عمل با پرسشهایی درباره شیوه برگزاری و نسبتشان با ساختار رسمی مد و لباس کشور همراه شدهاند. اجاره سالنهای خاص، تمرکز بر تجربهای لوکس برای مخاطبانِ محدود و نقش پررنگ تبلیغات غیررسمی، از جمله عواملی است که این رویدادها را از قالب نمایشگاههای متعارف پوشاک متمایز کرده است. در این شرایط نهادهای متولی مد و لباس نیز بارها بر ضرورت ساماندهی این رویدادها و پایبندی آنها به ضوابط تأکید کردهاند؛ موضوعی که نشان میدهد ایونتهای مد و لباس در نقطهای میان یک فرصت فرهنگی - اقتصادی و یک چالش نظارتی قرار گرفتهاند. از این منظر، بررسی روند شکلگیری و گسترش این رویدادها میتواند تصویری روشنتر از وضعیت امروز بازار پوشاک، نقش سلیقهسازی و نسبت میان مد رسمی و غیررسمی در کشور ارائه دهد. * ماجرای یک مصوبۀ جدید اکنون محسن گرجی - دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور - با پرداختن به این موضوع مهم، ابتدا درباره خبر «ابطال مصوبه وزارت فرهنگ درباره نمایشگاههای مد و لباس» که از سوی قوه قضائیه مطرح شد، توضیحاتی ارائه کرد و گفت: آییننامهای داخلی و مرتبط با این موضوع در دولت سیزدهم و زمان دکتر اسماعیلی راجع به برگزاری نمایشگاهها و رویدادهای مد و لباس ابلاغ شده بود و طبق قانون، آییننامههای مصوب کارگروه ساماندهی مد و لباس که توسط وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ابلاغ شود قابل اجراست. او افزود: در یکی از بندهای آییننامه اشاره شده بود که تمامی رویدادها و جشنوارهها بایستی به تصویب کارگروه ساماندهی مد و لباس برسد و با مجوز کارگروه برگزار شود که این بند توسط قاضی محترم از آییننامه ابطال شد؛ ولی نکته مهم این است که ما مصوبه هیئت وزیرانی را داریم که در آن مصوبه، به صراحت مطرح شده است که هر رویدادی در حوزه مد و لباس که وزارت صمت بخواهد برگزار کند، حتماً باید مصوبه کارگروه ساماندهی مد و لباس را داشته باشد. هر رویدادی اعم از نمایشگاهها و ایونتها در حوزه مد و لباس باید مجوز کارگروه ساماندهی مد و لباس را داشته باشد و در واقع مصوبۀ هیئت وزیران، هموزن قانون است. * مجوز جمعهبازار به کسی ندادهایم دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور همچنین درباره برگزاری ایونتهای لاکچری در هتلها و انتقاداتی که نسبت به نحوه برگزاری آنها بیان میشود و استفاده از لفظ «جمعهبازار» برای برخی از این رویدادها که از لباس تا ادویه و کالای خواب میفروشند، اظهار کرد: ما مجوز جمعهبازار به کسی ندادهایم. بازاری با ۹۰ میلیون نفر مصرفکننده داریم که هر یک نیز ذائقههای متفاوتی دارند. کسی دوست دارد از بازار بزرگ تهران خرید کند، فردی دوست دارد از هفتتیر خرید کند و... که این نشان میدهد ذائقهها متفاوت است. ما کجا باید مداخله کنیم؟ به طور کلی آیا اگر کسی در یک محل خاص با منطقی خاص رویدادی برگزار کرد و مشتری هم رفت و خرید کرد، آیا نظام حکمرانی باید وارد شود؟ * اقتصاد ایونت باید بچرخد او افزود: نکته قابل ذکر این است که عمدۀ مجوزهای برگزاری ایونتهایی را که مثال زدید اصناف صادر میکنند و مربوط به کارگروه ساماندهی مد و لباس یا ادارات استانی وزارت ارشاد نیست. نگاه ما به سمت نمایش آثار است، اما همین نمایشگاه هم باید اقتصادش بچرخد. در ادوار گذشته نگاه کارگروه معطوف بر بچههایی بوده است که در حوزههای تخصصی هنری کار میکنند. به هر حال اصناف به ازای برگزاری ایونت از برندها همیاری دریافت میکند (مبلغی برای برگزاری) که قانونی هم هست. * عمدۀ ایونتها مجوز کارگروه را ندارند گرجی ادامه داد: در حوزۀ دسترسی، نگاه ما این است که پوشاک با قیمت تمامشدۀ ارزانتر به دست مخاطب برسد؛ اما وقتی محل عرضه گران باشد (هتلهای لاکچری) و بعد مبلغ همیاریِ برگزارکنندۀ ایونت و تبلیغات هم به آن اضافه شود، طبیعتاً مبلغ تمامشدۀ پوشاک عرضهشده افزایش مییابد. اینجا اختلاف نظرهایی را با اصناف داریم. کارگروه بیشتر متمرکز بر حوزههایی بوده است که وزن هنری آن رویداد بالاتر باشد و معمولا هم اگر رویدادی از ما مجوز بگیرد، نماینده ما برای نظارت و ارزیابی به رویداد میرود و گزارش تهیه میکند. اما عمدۀ ایونتهایی که برگزار میشوند مجوز کارگروه ندارند و از مرکز اصناف مجوز میگیرند. فعلا مذاکراتی با مرکز اصناف داشتهایم تا ببینیم که چگونه میتوانیم این شرایط را بهتر ساماندهی کنیم. * کالای لوکس هم مخاطب خودش را دارد او با تاکید بر اینکه ایونتها از هرجایی که مجوز برگزاری دریافت کرده باشند مجاز به فروش پوشاک قاچاق نیستند، درباره ذائقهسازی، که برخی ایونتها با فروش پوشاک لاکچری انجام میدهند، بیان کرد: آیا میتوان گفت عرضه کالای لوکس در جامعه کار بدی است؟ کالای لوکس هم مخاطب خاص خودش را دارد و فرقی هم نمیکند که این کالای لوکس کجا عرضه شود. در صورت عدم عرضه این نوع کالا هم، آن کسی که مشتریِ چنین اقلامی باشد توانایی آن را دارد که از سایر کشورها همان را تهیه کند. اما این گزاره که ایونتها از نگاه فرهنگی درحال تغییر ذائقه مخاطب هستند یا مجموع قیمت بازار را بالا میبرند، قابل تأمل است و جای پیگیری یا برخورد دارد. * بازارگرمی برای مشتری یا فروش کالای قاچاق؟ گرجی همچنین درباره نحوه نظارت و نقشآفرینی کارگروه هنگام عرضه پوشاک قاچاق در ایونتها توضیح داد: گاهی اوقات وقتی فردی در چنین ایونتی اظهار میکند که در حال فروش کالایی خارجی به مشتری است، این کار را برای بازارگرمی انجام میدهد و به نوعی شگرد بازاریابی است، درحالی که لباس مذکور در ایران با کیفیت بالا تولید شده است و میتواند این نکته را به مخاطب القا کند که با کالای لوکس خارجی مواجه است.