کائنات فضاسازی های پس از مارتن کیش را بررسی می کند
جنگ روایت ها در مناطق آزاد
حمیده امیرزادگان- در فاصله نسبتا کوتاهی از حاشیههای مربوط به «قهوهپارتی» در جزیره کیش، برگزاری مسابقه «دو ماراتن بانوان» با حضور حدود پنج هزار شرکتکننده، موج تازهای از جنجالهای رسانهای و سیاسی را رقم زد. این رویداد ورزشی، بهویژه پس از انتشار تصاویر آن در فضای مجازی، به سرعت از سطح یک مسابقه معمولی فراتر رفت و به موضوعی امنیتی ـ فرهنگی در بخشی از رسانههای کشور تبدیل شد.
مسابقه بزرگ دوی ماراتن کیش صبح جمعه با حضور هزاران ورزشکار و دونده از سراسر کشور برگزار شد. با وجود همزمانی این رویداد ورزشی با اخبار مربوط به مراسم قرعهکشی جام جهانی و دربی، حواشی مربوط به مسابقه بانوان باعث شد این ماراتن در کانون توجه برخی رسانهها و چهرهها قرار بگیرد. بخش عمده واکنشها در فضای رسانهای و شبکههای اجتماعی به موضوع حجاب برخی شرکتکنندگان زن اختصاص داشت و اعتراضها صرفاً از سوی برخی چهرهها و رسانهها مطرح شد، در حالی که رقابت مردان بدون حاشیه خاصی برگزار شد.
با اینکه در برخی منابع، این مسابقه «غیرقانونی» اعلام شد، اما بسیاری از خبرگزاریهای رسمی کشور از جمله ایرنا و ایسنا به پوشش گسترده این رویداد پرداختند. بر اساس گزارشها، برگزاری این ماراتن موجب جذب حدود ۲۵ هزار گردشگر به جزیره کیش شده که از نظر اقتصادی و گردشگری، اتفاقی قابل توجه محسوب میشود.
این رویداد ورزشی، علاوه بر ابعاد ورزشی، از منظر گردشگری و اجتماعی نیز بازتاب گستردهای داشته و به عنوان یک فرصت مهم در این حوزهها مورد توجه قرار گرفته است.
برکناری یک مقام دولتی بهخاطر ماراتن کیش
دادستان عمومی و انقلاب جزیره کیش اعلام کرد: در پی وقوع تخلفات و رفتارهای مغایر مقررات قانونی در جریان برگزاری رویداد ورزشی «دو ماراتن کیش»، دو نفر از عوامل اصلی برگزاری این مسابقه تحت قرار قانونی بازداشت شدند.
دادستان کیش افزود: همچنین برای مسئول دولتی، قرار نظارت قضایی مبنی بر منع اشتغال در ادارات دولتی و برای مسئول شرکت خصوصی برگزارکننده رویداد، قرار نظارت قضایی مبنی بر منع اشتغال در فعالیتهای مدیریت ورزشی و برگزاری رویدادهای ورزشی اعمال شده است
وی توضیح داد: یکی از افراد بازداشتشده، از مسئولان منطقه آزاد کیش بوده و دیگری از اشخاص شرکت خصوصی برگزارکننده مسابقه است. برای هر دو نفر، پس از تفهیم اتهام درخصوص جرائم صورتگرفته، قرار تأمین وثیقه صادر شده است.
دادستان کیش افزود: علاوه بر قرار تأمین، به استناد ماده ۲۴۷ قانون آیین دادرسی کیفری قرارهای نظارت قضایی موقت هم برای متهمان صادر شده است؛ بهگونهای که برای مسئول دولتی، قرار نظارت قضایی مبنی بر منع اشتغال در ادارات دولتی و برای مسوول شرکت خصوصی برگزارکننده رویداد، قرار نظارت قضایی مبنی بر منع اشتغال در فعالیتهای مدیریت ورزشی و برگزاری رویدادهای ورزشی اعمال شده است.
دادستان عمومی و انقلاب کیش تصریح کرد:ضمن حمایت از هرگونه اقدام سالم تفریحی ،ورزشی و رونق بخش اقتصادی ، پیگیری پرونده با هدف صیانت از قوانین و مقررات کشور، رعایت اصول شرعی، و برخورد بازدارنده با هرگونه تخلف در برنامههای عمومی با جدیت ادامه دارد.
ماراتن کیش پروژه نفوذ است ؟
روزنامه کیهان در واکنش به این رویداد، آن را نه یک رقابت ورزشی، بلکه نشانهای از یک «پروژه سازمانیافته» دانست و نوشت: «اینبار شاهد انتشار تصاویر تاسفانگیز از برگزاری مسابقه دو ماراتن پنجهزار نفری بانوان در جزیره کیش با بیحجابی گسترده شرکتکنندگان هستیم… شاهد مثالی از ادامهدار بودن و افزایش تحرکات دستهای پشتپردهای است که ترویج ولنگاری و بیحیایی و بیحجابی در جامعه ما را با جدیت دنبال میکنند.»
همزمان با تشدید این فضاسازی رسانهای، دادستان کیش از بازداشت دو نفر از عوامل اصلی برگزاری این مسابقه خبر داد؛ اقدامی که نشان داد موضوع از سطح رسانهای وارد فاز قضایی شده است. او در توضیح این تصمیم اعلام کرد: «در پی وقوع تخلفات و رفتارهای مغایر مقررات قانونی در جریان برگزاری رویداد ورزشی «دو ماراتن کیش»، دو نفر از عوامل اصلی برگزاری این مسابقه تحت قرار قانونی بازداشت شدند… یکی از افراد بازداشتشده، از مسئولان منطقه آزاد کیش بوده و دیگری از اشخاص شرکت خصوصی برگزارکننده مسابقه است.» کیهان همچنین تأکید کرده است: «نحوه برگزاری رویداد بهگونهای بوده که موجب خدشهدار شدن عفت عمومی شده است.»
این روزنامه اصولگرا نوشت: «مسئولان امر باید پاسخ دهند اکنون و در شرایطی که وابستگی و خوشخدمتی دستهای پشتپرده ترویج بیحیایی و ولنگاری به دشمن بیش از همیشه عیان است، چرا آنطور که باید پا به میدان مبارزه با این سربازان نفوذ و استحاله فرهنگی نمیگذارند؟
پروژهای که دشمن برای پادوهای خود در مسیر به ابتذال کشاندن جامعه تعریف کرده است، به کیش و سواحل شمال و معابر و پاساژهای شمال تهران یا چند شهر محدود نمیشود. با این دیدگاه باید ترویج ولنگاری در شبکه سینمای خانگی یا به میدان آمدن برخی سلبریتیها با نمایش بیحجابی خود یا همسر و فرزندشان در فضای مجازی و حقیقی، تردد بیمحابای مانکنهای متحرک و بعضاً اجیرشده نیمهعریان در سطح شهرها، اصرار برخی رسانههای خبری به انتشار تصاویر زنان با پوشش مسئلهدار به اسم تماشاچیان حاضر در ورزشگاه و... با هدف عادیسازی، تردد بیمانع زنان بیحجاب در اماکن عمومی و دهها نمونه دیگر از این دست را نیز حاصل برنامهریزی همان دستهای آلوده وابسته دانست.
با این توصیف، آیا این حجم از تلاش پرانگیزه برای اثرگذاری منفی بر فرهنگ، عرف و رفتارها در جامعه دیندار ما نباید با واکنش متناسب مسئولانی که وظیفه صیانت از جامعه در همه ابعاد و ایستادگی در برابر همه نوع توطئه دشمن را دارند، مواجه شود؟»
با این حال، روایت کیهان به برخورد قضایی محدود نمانده و این روزنامه صراحتاً این برخوردها را ناکافی دانسته است. در بخشی از این گزارش آمده است: «متاسفانه به نظر میآید برخوردهای اینچنینی همچون تشکیل پرونده و قرار وثیقه (…) از بازدارندگی کافی برخوردار نیستند و کسانی که دنبال چنین هنجارشکنیهایی هستند گویا خیلی نگران عواقب و هزینههای تخلفات خود نیستند.»
این روزنامه، ماجرای ماراتن کیش را ذیل یک روایت کلانتر تحلیل کرده و آن را بخشی از یک «پروژه دشمن» برای تغییر سبک زندگی در ایران دانسته است. کیهان با استناد به سخنان رهبر جمهوری اسلامی، نوشته است: «… کشف حجاب، حرام شرعی و حرام سیاسی است؛ هم حرام شرعی است، هم حرام سیاسی است… جاسوسهای دشمن، دستگاههای جاسوسی دشمن، دنبال این قضیّه هستند.» این روزنامه اصولگرا در ادامه است: «پروژهای که دشمن برای پادوهای خود در مسیر به ابتذال کشاندن جامعه تعریف کرده است، به کیش و سواحل شمال و معابر و پاساژهای شمال تهران محدود نمیشود.»
از همه خوبیهای ماراتن کیش فقط یکی دو صحنه مربوط به بیحجابی دیده شد
از ماراتنی که در دو نوبت برای آقایان و خانمها با استاندارد جهانی و در مسیری بینهایت زیبا و با زیرساخت مطلوب برگزار شد، فقط تصاویر و ویدئوهایی مورد توجه قرار گرفت که مربوط به اندک شرکت کنندگان خانم با پوشش مبتذل بود.
حامد رحیمپور در خراسان نوشت: ماراتن کیش در این پنج سالی که برگزار شده است از بسیاری جهات اتفاق خوب و حتی میشود گفت در سطح منطقه بی نظیری است؛ اما متاسفانه طی روزهای اخیر این رویداد بزرگ نزدیک به۱۲ هزار نفری، به جای آن که با وجوه مثبتش شناخته شود و نگاه و روایت رسانهها از آن ناظر به دستاوردهایش باشد به حواشی آن معطوف شد.
یعنی از ماراتنی که در دو نوبت برای آقایان و خانمها با استاندارد جهانی و در مسیری بینهایت زیبا و با زیرساخت مطلوب برگزار شد، فقط تصاویر و ویدئوهایی مورد توجه قرار گرفت که مربوط به اندک شرکت کنندگان خانم با پوشش مبتذل بود.
البته در این زمینه نمیتوان به منتقدان ماجرا خرده وارد کرد؛ چرا که این فرصت خوب توسط خود عوامل ماراتن و همان معدود شرکت کنندگان سوخت و همه چیز به سمتی رفت که حاشیه، مرکز توجه باشد. بد نیست بدانید این ماراتن ثبت جهانی شده، در زیبایی مسیر، بسیاری از رویدادهای مشابه در گوشه و کنار دنیا را جا گذاشته، استمرارش باعث توجه به ورزش همگانی، ایجاد نشاط در جامعه وبین خانوادهها و معرفی کیش و جذابیتهای بینظیرش به دنیا شده، زمینه را برای رونق گردشگری و هتلینگ فراهم کرده.
حتی اگر دیدمان را به فرصتهای این ماراتن وسعت دهیم میفهمیم زمینه کاهش سفر و خروج ارز به خاطر شرکت در ماراتنهایی مثل دبی را هم فراهم میکند و تلخ است که روایت غالب از این رویداد بشود بحث پوشش آنهایی که حتما میتوانستند با دقت بیشتری در آن شرکت کنند تا امکان استمرار آن با رواداری بیشتری فراهم باشد.
واقعیت این است طی چند وقت اخیر جامعه به تعادلی در مبحث پوشش رسیده و حساسیتها روی حجاب سر مثل قبل نیست؛ اما این تعادل شکننده میتواند با رفتارهای نادرست و نسنجیدهای مثل آنچه در ماراتن امسال گذشت دچار چالش شده و نه تنها اتفاقی خوب مثل ماراتن کیش را تحت الشعاع قرار دهد بلکه زمینه برای چالشهایی که در حال حاضر به مصلحت انسجام ملی نیست فراهم شود.
پشت پردههای مهم جنجال دوی ماراتن جزیره کیش
تصاویر ماراتن کیش در سال ۱۴۰۲ (در زمان دولت شهید رییسی) در اینترنت موجود است و تصاویر و فیلمهای وضعیت حجاب در آن سال تفاوتِ فاحشی با ماراتن ۱۴۰۴ کیش ندارد. جنجال ایجاد شده در پس این اتفاق که البته تصاویر ثبت شده زیبا هم کم ندارد پشت پرده های مهمی دارد. علی قلهکی نوشت: جنجال ایجاد شده بر سر دوی ماراتن جزیره کیش پیدا و پنهانی دارد که با توجه به وضعیتِ خاص امنیتی، نظامی و اقتصادی کشور، نیاز است که این اتفاقِ اجتماعی_ورزشی به خوبی بررسی شود؛ در این باره چند نکته مهم گفتنی است:
۱. تجربه نشان داده که طی دهههای اخیر برخوردِ حاکمیتی با یک ناهنجاری در حوزه حجاب، همان آسیب را چند برابر افزایش میدهد؛ به یاد داشته باشید ونهای گشتِ ارشاد و تونلهای ایجاد شده از ماموران در خروجی کنسرتها را! ولی هم اکنون آرزوی وضعیت حجابِ ۱۰ سال قبل را داریم!
۲.با توجه به میزان خروجِ سرمایه از کشور _که دستگاههای متولی بسیار بهتر از نگارنده از ابعاد آن مطلع هستند_ باید مناطق آزاد و شریانهای اقتصادی کشور را بسیار حراست کنیم!
۳.رویداد دوی ماراتن در کیش سال ۱۴۰۰ اولین بار در جزیره کیش بصورتِ منظم برگزار شد؛ در گذشته این رویداد از سال ۹۵ تا ۹۷ بصورت ناپیوسته برگزار میگردید.
۴.تصاویر ماراتن کیش در سال ۱۴۰۲ (در زمان دولت شهید رییسی) در اینترنت موجود است و تصاویر و فیلمهای وضعیت حجاب در آن سال تفاوتِ فاحشی با ماراتن ۱۴۰۴ کیش ندارد. جنجال ایجاد شده در پس این اتفاق _که البته تصاویر ثبت شده زیبا هم کم ندارد_ پشت پرده های مهمی دارد.
۵.پاراف یک مقام عالیرتبه ذیل گزارش یکی از دستگاههایِ مهم درباره وضعیت حجاب این بوده: "این گزارش تکاندهنده به آقای رئیس جمهور ارائه شود. دستگاههای اطلاعاتی، پروژهسازان و عوامل آنها را شناسایی کنند و بشدت تنبیه شوند. دستگاههای تبلیغی و امور مساجد برای مقابله برنامه ریزی کنند. با افراد مخالف در قضیه حجاب چه متدین و انقلابی و چه دیگران در باب عوارض و سهلانگاریهایی که به اینجا رسیده، گفتوگوی اقناعی کنند. به هر حال وظیفه دینی و سیاسی همه ما برخورد فکری و عملی و زبانی با این منکر بزرگ است."
اینکه سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس در مصاحبه خودش ماراتنِ ۱۴۰۴ کیش را "ردپایِ پروژهسازان برهنگی" میداند و رسانه منتسب به یک نماینده دیگر اتفاق کیش را "سازماندهی شده" تلقی میکند، همگی برای ایجاد فضای برخوردِ شدید و دوقطبیساز در جامعه با ارجاع به سخنان مقام عالیرتبه و انداختن هزینهها به گردن ایشان است؛ در شرایطِ بسیار خاصِ کشور هوشیار باشیم!
۶. اگر این اتفاق سازماندهی شده بوده چگونه از ۵ سال گذشته در حال برگزاری است؟! چگونه همه دستگاههای جزیره کیش اعم از نظامی_ امنیتی و قضایی موافق برگزاری بودند؟! چگونه حدود ۲۰۰۰۰ بلیط هواپیما _که جزییات آن به راحتی قابل استعلام است_ فقط برای این رویداد فروخته شده؟! یعنی این همه نشانهی آشکار توسط دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی قابل رصد نبوده؟! حتما صحنههای زنندهای در این رویداد ورزشی وجود داشته و باید با آن طبق قانون برخورد شود _که شنیدهها از بازداشت دونفر حکایت دارد_ ولی باید مراقب بود با ارجاع به توصیه و دستور مقام عالی رتبه، برای کشور هزینه اضافی ایجاد نشود و فضای کشور را دوقطبیتر اینی که هست نکنیم!
۷. یکی از ورزشکاران سابق که هم اکنون مسئولیتی نیز در حوزه ورزش کشور دارد اخیرا دلسوز شریعت و قانون شده که با توجه به سبقهی خودش و اعضای مجموعهاش این نگرانیها به او نمیآید؛ پشتپرده های مهمی مصاحبه اخیر این "ورزشکار سابق و مسئول فعلی" دارد که در صورت اصرار میتوان به آن پرداخت!
اولین موضع گیری منطقه آزاد کیش درباره حواشی اخیر
روابطعمومی شرکت عمران، آب و خدمات کیش اعلام کرد: ماراتن بزرگ کیش با مشارکت و همراهی تمامی نهادهای اجرایی، خدماتی و انتظامی جزیره، در نهایت نظم، آمادگی و هماهنگی برگزار شد و هیچگونه مورد خاص یا حاشیهای در روند برگزاری این رویداد گزارش نشده است.
جزیره کیش طی دو دهه گذشته همواره یکی از پایدارترین و معتبرترین میزبانهای رویدادهای بزرگ ورزشی در کشور بوده و «ماراتن کیش» بهعنوان یکی از مسابقات شناخته شده دو در ایران، جایگاهی ویژه در تقویم ورزشی، گردشگری و اقتصادی کشور دارد. این رویداد با هدف ارتقای سلامت عمومی، افزایش نشاط اجتماعی، ایجاد رونق اقتصادی و تثبیت جایگاه کیش بهعنوان مقصد رویدادهای ملی طراحی شده و سالبهسال با استقبال بیشتر ورزشکاران، خانوادهها و گردشگران روبهرو بوده است. نخستین دوره این ماراتن در اسفند ۱۴۰۰ با حدود ۵۰۰ دونده برگزار شد؛ دوره دوم در اسفند ۱۴۰۱، دوره سوم در آبان ۱۴۰۲ با بیش از ۱۵۰۰ شرکتکننده و دوره چهارم در آذر ۱۴۰۳ با حدود ۲۵۰۰ دونده انجام شد. روند روبهرشد تعداد شرکتکنندگان، نشانه اعتماد جامعه ورزشی به سلامت و اعتبار این رویداد است. این دوره نیز با رعایت کامل فرایندهای قانونی، ثبت تمامی مجوزها در مسیرهای رسمی و هماهنگی گسترده میان شرکت عمران و خدمات کیش، وزارت ورزش و جوانان و تأیید کمیسیون امنیتی، تحت نظارت شورای تأمین جزیره کیش برگزار شد.
ماراتن کیش در سال ۱۴۰۴ مطابق سنوات گذشته در چارچوب راهبرد مشارکت و هماهنگی حداکثری با کلیه مراجع ذیربط و با همراهی و هماهنگی مستقیم وزارت ورزش و جوانان انجام شد. کلیه امور اجرایی رویداد نیز با حضور میدانی و نظارت مستقیم نیروهای انتظامی، امنیتی، حراست و اعضای شورای تأمین در تمام مراحل برگزار شد.
در حوزه فرهنگی نیز تدابیر مشخصی اتخاذ شد؛ از جمله تفکیک زمان مسابقه بانوان و آقایان، انتخاب زمان ۵ صبح برای رقابت بانوان، تعیین لباس متحدالشکل، تهیه اسکارف و الزام پوشش مناسب. برگزارکننده پیش از برگزاری، تعهد کتبی مبنی بر رعایت کامل مقررات پوشش و الزامات فرهنگی ارائه کرده بود و علت این تعهد نیز پایبندی صریح و الزامآور به حجاب و موازین قانونی اعلام شده است. تمامی این موارد مطابق مصوبات کمیسیون امنیتی ذیل شورای تأمین بوده که هر سال تشکیل جلسه داده و امسال نیز همانند ادوار پیشین، تمامی توصیهها دقیقاً اجرا شد.
شرکت عمران و خدمات با تأکید بر اینکه رعایت قانون و شرع و حفظ آرامش اجتماعی مقدم بر هر ملاحظه دیگری است، خود را متعهد به شفافیت کامل و رعایت دقیق ضوابط شرعی و قوانین و مقررات میداند.
در پایان، از مردم شریف، کیشوندان عزیز، ورزشکاران، خانوادهها و تمامی دستگاههای همراه که همواره با قانونمداری، مدارا و حفظ ارزشهای دینی و میهنی، زمینهساز برگزاری آرام و موفق رویدادهای ملی در کیش بودهاند، صمیمانه قدردانی میشود و بر این عهد میمانیم که کیش خانه ورزش پاک، گردشگری سالم و نشاط اجتماعی بماند.
نامه ۱۰ تشکل بخش خصوصی کیش خطاب به رئیسجمهور و رئیس قوه قضاییه
جمعی از فعالان اقتصادی و تشکلهای بخش خصوصی جزیره کیش با انتشار نامهای سرگشاده خطاب به دکتر مسعود پزشکیان رئیسجمهور و حجتالاسلام والمسلمین محسنیاژهای رئیس قوه قضاییه، نسبت به برخی حواشی اخیر و تأثیر آن بر روند توسعه جزیره هشدار دادند و خواستار حمایت از ثبات مدیریتی در کیش شدند.
در این نامه که به امضای ۱۰ تشکل اقتصادی رسیده، امضاکنندگان با اشاره به «بهبود زیرساختها، حل چالشهای ۲۵ ساله حقوقی، توسعه ابزارهای مالی، و رکوردهای تازه گردشگری»، از دولت و دستگاه قضایی خواستهاند میان «خطای فردی» و «عملکرد سیستم مدیریتی» تفکیک قائل شوند و اجازه ندهند حاشیهها مسیر پیشرفت کیش را متوقف کند.
در ادامه، متن کامل نامه که برای انتشار در اختیار رسانهها قرار گرفته، آمده است:ما امضاءکنندگان ذیل، نمایندگان بخش خصوصی، سرمایهگذاران و کارآفرینان جزیره کیش، به عنوان سربازان خط مقدم جنگ اقتصادی، بر خود فرض میدانیم گزارشی از واقعیتهای میدانی «نگین خلیج فارس» را به استحضار آن مقامات عالی برسانیم.
جزیره کیش پس از سالها رکود، خاموشیهای مکرر زیرساختی و بلاتکلیفیهای حقوقی، در یک سال اخیر و با مدیریت کنونی شاهد وزیدن نسیم «تحول و کارآمدی» بوده است، از جمله:
۱. پایان بحران آب و برق و ایجاد امنیت زیرساختی؛
۲. حلوفصل ابرچالشهای حقوقی ۲۵ ساله اراضی و بازگشت اعتماد به سرمایهگذاران؛
۳. نوآوریهای مالی و تزریق هزاران میلیارد تومان اعتبار خرید به بازار؛
۴. ثبت رکوردهای تاریخی جذب گردشگر؛ خون تازهای در رگهای اقتصاد جزیره دوانده و “امید” را احیا کرده است.
متأسفانه اخیراً جریاناتی با تمسک به برخی حواشی یکی از رویدادهای ورزشی برگزار شده در کیش تلاش دارند دستاوردهای مدیریتی را زیر سوال ببرند. «قربانی کردن متن (توسعه و معیشت مردم) به پای حاشیه (خطای فردی عدهای قلیل)»، جفایی بزرگ در حق فعالان اقتصادی و ساکنان جزیره است و ممکن است منجر به فرار سرمایه و بازگشت رکود شود.
لذا از سران محترم قوای مجریه و قضاییه استدعا داریم:
۱. از ثبات مدیریتی و رویکردهای توسعهگرایانه حمایت شود؛
۲. میان خطای فردی و عملکرد سیستم مدیریتی تفکیک قائل شوند تا مسیر پیشرفت جزیره متوقف نگردد.
بخش خصوصی کیش تمامقد در کنار مدیران جسور برای آبادی و رفاه مردم ایستاده است و انتظار دارد صدای تولید و اشتغال، بلندتر از صدای حاشیهسازان شنیده شود. نگذارید حاشیهها، موتور محرک اقتصاد این خاکپاره مرجانی را متوقف کنند.
ماراتن کیش و کاربران توییتر
موجی از واکنشهای تند در شبکههای اجتماعی، ماجرای ماراتن کیش را در مرکز توجه افکار عمومی قرار داده است؛ یک رویداد ورزشی که با انتشار توییتهای جنجالی و تحلیلهای متضاد، به سرعت به یک مناقشه گسترده سیاسی و رسانهای تبدیل شده است.
این وضعیت، توییتر فارسی را هم به دو اردوگاه بزرگ تقسیم کرد؛ یک اقلیت پرصدا که خواستار برخورد و توقف چنین رویدادهایی است و یک اکثریت گسترده که از برگزاری ماراتن دفاع میکند و حاشیهسازیها را «سیاسی» و «سهمخواهانه» مینامد.
در ادامه، برخی از این واکنشهای توییتری را به نقل از سایت رویداد 24 مرور میکنیم:
جبهه منتقدان؛ مطالبه برخورد و حمله به برگزارکنندگان
این گروه از زاویه «خط قرمز فرهنگی» به موضوع نگاه میکنند و توقع دارند دستگاه قضایی در مقابل برگزاری چنین جشنهای عمومی سختگیرانهتر عمل کند. مثلا خبرگزاری اصولگرای تسنیم نوشت: «ماراتن کیش و ماجرای ترویج علنی بیحجابی؛ این دیگر غفلت نیست، مسئولان مربوطه باید فورا تنبیه شوند. ماراتن کیش به دلیل رهاشدگی کامل از نظارت و عدم رعایت پوشش مناسب از سوی برخی بخش قابل توجهی از شرکت کنندگان زن، به نمادی از ترویج و تبلیغ بیبندوباری تبدیل شده است.»
مهدی حاجیپور، عضو حوزه علمیه خراسان، نوشت: «دیگه حتی برای حفظ ظاهر هم حجاب را رعایت نمیکنن! مسئولین اگر کشف حجاب را پذیرفتن به ما هم بگن در جریان باشیم!»
احسان رستگار، فعال رسانهای اصولگرا نیز، نوشت: «صلاح منطقه آزاد کیش مدیرعاملش داند و اگر محمد کبیری بنا دارد نسبت به برگزاری رویدادهای رسمی عمومی بدون رعایت حجاب سر و تن، بی تفاوت باشد رواست پرچم جمهوری اسلامی ایران را از کنار پرچم کیش بردارد؛ اگر «تیشرت آستین کوتاه بیروسیری» پوششی پذیرفته است رسما اعلام شود.»
جبهه حامیان؛ موج بزرگ حمایت از رویداد و نقد تند حاشیهسازی
این گروه حجم بسیار بیشتری از کاربران را شامل میشود؛ کسانی که میگویند مسابقه کاملاً مطابق قوانین برگزار شده و تبدیل آن به بحران، ناشی از رقابتهای سیاسی یا دلسردسازی جامعه است.
عبدالرضا داوری، فعال سیاسی اصولگرا، نوشت: «در جریان مارتن کیش، ۲۵ هزار گردشگر وارد کیش شده و ۵۰۰۰ نفر در مسابقه شرکت کردهاند. کسانی که بدنبال تعطیلی ماراتن کیش هستند، مردم را به ماراتن دبی سوق میدهند؛ در نطر بگیرید اگر همین جمعیت برای مارتن به دبی برود، حداقل ۱۰۰ میلیون دلار عاید اماراتیها خواهد شد از ممنوعیتهای ما!»
روحالله جمعهای نوشت: «جماعتی افراطی و پرهیاهو به بهانه حجاب و عفاف قریب دو ماه وسط تهران و مقابل مجلس را مسدود کردند و فراخوان دادند ولی نتوانستند صد نفر را همراه خود کنند ولی برای ماراتن کیش بیش از ۵ هزار نفر کیش رفتند تا نشان دهند ایران به پیش از پاییز ۱۴۰۱ بازنخواهد گشت!»
کاربری نوشت: «امسال در ماران کیش حدود ۵۰۰۰ نفر دویدن (۲ برابر سال قبل) هر هدفی که داشته باشن، یک نکته روشنه: تاب آوری فقط یک برچسب نیست، یعنی توان ادامه دادن وقتی سخت میشود. ببریک به همه دوندگان امروز؛ کاش این روحیه در بقیه بخشهای جامعه هم بیشتر دیده شود.»
وحید پرده خرم، فعال فضای مجازی، نوشت: «با این رفتارها فقط مردم را هل میدید سمت ترکیه و دبی؛ بعد میخواید هزینه سوء تدبیرتون را از جیب همین مردم دربیارید؟ ۵۲۰۰ نفر شرکت کردند، یعنی پول، گردشگردی و نشاط تو همین کشور موند. درد شما حجاب نیست، دردتون چیز دیگهایه.»
امیرطاهر حسین خان، فعال رسانهای، نوشت: «زنان مارتن کیش ساعت ۵.۳۰ صبح، مردان ۸.۳۰. هم جدا، هم کنترل شده. پس چرا همچنان اصرار دارید روایت غلط بسازید؟ چطور چیزی که برایتان مقدسه، شد ابزار سهمخواهی و تسویه حساب؟ زنان لباس متحد داشتن و جدا مسابقه دادن! دست از این سهمخواهی بردارید!»
نادر علیزاده نوشت: «آقای دادستان کیش دو ماراتن کیش بانوان و آقایان در دو گروه مجزار و ساعتهای مختلف بودهاند لطفا با این رفتارها ناراحتی و نارضایتی مردم را فراهم نکنید این مردم احتیاج به ورزش و تفریحات و شادی دارند. برای هیاهوی عده قلیلی احساسی تصمیم نگیرید.»
سعید مالکی نوشت: «یک مسابقه دوی ماراتن با کیفیت بالا بدون شک میتواند چهرای درست و به روز از ایران به جهان مخابره کند، اما این برای گروهی گویا عادی نیست. چرا؟! کسی لخت شده بود؟!»
علی خسروانی، فعال اقتصادی، نوشت: «دست همه دست اندرکاران و مسئولین برگزارکننه درد نکنه که چنین برنامه منظم و شیک و لاکچری برگزار کردند، ممنون از شرکت کنندگان عزیز که به دنیا نشان دادند عشق به میهن و ادب و امید بین دختران و پسران ایران زنده است.»
کاربری نوشت: «جمعیت بیحجاب ماراتن کیش از جمعیت راهپیمایی مدافعان حجاب در تهران بشتر بود.»
احسان بداغی، روزنامهنگار نوشت: «آفرین! مردم را بیشتر به سمت دوبی و استامبول و ... راهنمایی کنید. در این آتشبس شکننده بیشتر جامعه را دوقطبی و عصبی کنید. بیشتر به مسائل فرعی بپردازید. کشور که الحمدالله جز همین حجاب، مساله و مشکل دیگری ندارد. نه زیر سایه جنگ هستیم، نه بحران انرژی داریم و نه ...!»
ورود یک چهره جنجالی: احسان حدادی و انفجار مجدد بحثها
در میانه حاشیهسازی برای مارتن کیش، اما یک حاشیه جدید هم ایجاد شد، درست آنجه که احسان حدادی -دارنده مدالهای ورزشی، اما دارای پروندههای جنجالی گذشته- در جمع منتقدان قرار گرفت و سبب شد که بسیاری از کاربران به او واکنش نشان دهند. مثلا حسین صارمی، فعال رسانهای، نوشت: «باج خواهی با ابزار قرار دادن حجاب و ارزشهای اسلامی، مسئولان امنیتی و جامعه مذهبی حتما دقت کنند! درحالی که ماراتن کیش در آرامترین و کمحاشیهترین شکل ممکن برگزار شد، اکنون این پرسش جدی مطرح است که چه کسی و با کدام انگیزه تلاش دارد این رویداد ورزشی را به جاشیه بکشاند و آن را به موضوع «رعایت نشدن شئونات اسلامی» گره بزند؟
چهرهای که امروز خود را مدافع ارشهای معرفی میکند، همان فردی است که نامش در رسانهها سالها با پرونده تعرض و تجاوز گره خورده بود؛ فردی که هنوز مزمان زیادی از صدور حکم شلاق و تبعید برای او به دلیل یک پرونده تعرض جنسی نگذشته بود که این بار، در مقام مدیر ورزشی، رسوایی تییم تحت مدیریت خود در رقابتهای کره جنوبی را رقم زد؛ رسوایی که با عنوان تجاوز جنسی، بار دیگر اعتبار کشور را مخدوش کرد.
اما وجه طنیز و تناقض ماجرا همینجاست: امروز او، نه به عنوان پاسخگو به گذشته خود، بلکه در مقام منتقد با ماراتن کیش مخالفت میکند و اتهام «عدم رعایت شئونات اسلامی» را مطرح میسازد.
برای مخاطبی که اندکی درنگ میمکند، تطبیق این اعتراض دیرهنگام با خبر اختلاف مالی و ادعای «باج خواهی» که از سوی برگزاری کنندگان منتشر شده، تصویر روشنی از پشت پرده ارائه میدهد.»
این بخش از واکنشها نشان میدهد که اعتراضهای مطرحشده علیه ماراتن، از نظر بسیاری از کاربران «منشأ اخلاقی» ندارد و بیشتر شبیه دعواهای داخلی، حسابکشی و طلبکاری است.
یک مسابقه، دو تصویر کاملاً متضاد
ماراتن کیش ثابت کرد که حتی یک رویداد ورزشی نیز در ایران امروز نمیتواند از سایه سیاست و مناقشات فرهنگی عبور کند.
از یک سو منتقدان میگویند که این مسابقه «مرزهای حجاب» را نقض کرده و باید برگزارکنندگان پاسخگو باشند. از نگاه آنها، هر فعالیت عمومی باید کنترل کامل داشته باشد.
از سوی دیگر، اما اکثریتی گستردهتر معتقدند که این رویداد مشکل اخلاقی نداشته و منتقدان اهداف پشت پرده دیگری دارند. ضمن اینکه تاکید میکنند تبدیل یک رویداد سالم، پرنشاط و درآمدزا به بحران، تنها به بیاعتمادی و سرخوردگی اجتماعی دامن میزند.
این گروه حملات اخیر را نشانهای از رقابتهای سیاسی، سهمخواهی گروههای تندرو و تلاشی برای متوقفکردن رویدادهای اجتماعی و گردشگری میدانند.
در نهایت، ماراتن کیش نشان داد جامعه ایران با وجود شرایط سخت کنونی و علیرغم همه مشکلاتی که مردم با آن دست به گریبان هستند، هنوز به نشاط جمعی، حرکت، مشارکت و بازپسگیری فضاهای عمومی علاقهمند است. این درحالی است که جریانهای تندرو همچنان میکوشند با «روایتسازی» و «بحرانآفرینی»، مسیرهای جدید را مسدود کنند.
تودلی
ماراتن کیش و نگاه نمایندگان
رویدادی که قرار بود نماد زنده بودن و نشاط اجتماعی و ویترین گردشگری داخلی باشد، تنها چند ساعت پس از برگزاری، به لیست پروندههای قضایی اضافه شد. ماراتن کیش به مثابه یک آزمایش واقعی بود: آیا میشود «گردشگری داخلی به علاوه نشاط اجتماعی و توسعه محلی» را با «نظم، کنترل و سیاست فرهنگی» جمع زد؟ پاسخ آسان نیست. نگاه دو نماینده به ماراتن کیش در ادامه می آید:
ردپای پروژهسازان برهنگی در ماراتن کیش
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس گفت: مسابقه دو ماراتن کیش با طراحی مشخص و برنامهریزی گسترده اجرا شده که لازم است خاطیان شناسایی و با آنان به صورت قاطع برخورد شود.
احمد راستینه در گفتگو با خبرنگار مهر، در واکنش به هنجارشکنی در مسابقه دو ماراتن کیش، گفت: بلافاصله بعد از انتشار این خبر، پیگیریهایی از طریق وزارت ورزش و جوانان انجام و مشخص شد این اتفاق در منطقه آزاد کیش بدون اخذ مجوز از فدراسیون دوومیدانی و وزارت ورزش و جوانان انجام شده است.
وی افزود: پیگیریها نشان میدهد مسئولان مربوطه در منطقه آزاد با تصور اینکه «منطقه آزاد» به معنای آزاد بودن از همه قید و بندها و قوانین جمهوری اسلامی ایران است، متأسفانه اقدام به چنین کاری کردهاند و این مسئله موجب جریحهدار شدن عفت عمومی در کشور شده است.
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: آنچه محرز است، این اتفاق با یک طراحی مشخص انجام شده است؛ اینکه بانک مشخصی اسپانسر این رویداد باشد و در برابر تعهدات خود مسئولیتی احساس نکند نیز از عجایب ماجراست. مسئولان ذیربط باید خاطیان را شناسایی و بهصورت قاطع با آنها برخورد کنند.
راستینه تأکید کرد: این برنامه یک رویداد عادی و ساده نبوده، بلکه با طراحی مشخص و یک برنامهریزی گسترده اجرا شده است. متأسفانه طرحهای پروژهای در «کشف حجاب» و ایجاد و توسعه برهنگی، از جمله اقداماتی است که پروژهسازان حوزه برهنگی در کشور با استفاده از انفعال برخی مسئولان دنبال میکنند.
نماینده مردم شهرکرد در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: وظیفه ما این است که پیگیریهای لازم را انجام دهیم. دستگاههای نظارتی و قضائی باید به وظایف خود عمل کنند. در خبرها دیدم که دادستان منطقه علیه خاطیان اعلام جرم کرده و این موضوع بهصورت جدی پیگیری میشود.
سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس هشدار داد: اگر دستگاههای نظارتی و قضائی اقدام بازدارنده کافی انجام ندهند، مجلس شورای اسلامی خاطیان را بازخواست خواهد کرد و با مسئولانی که در این حوزه به وظایف خود عمل نکردهاند، برخورد قانونی صورت خواهد گرفت.
وی گفت: پروندهای در این زمینه حتماً مفتوح خواهد شد و گزارشهای مراکز نظارتی و قضائی اخذ میشود. در صورتی که اقدامات بازدارنده کافی نباشد، مجلس به وظیفه قانونی خود عمل خواهد کرد.
اعتراض نماینده مجلس به حاشیههای برگزاری ماراتن کیش
نماینده مردم کرج و فردیس با انتقاد شدید از برگزاری ماراتن بانوان بدون رعایت حجاب در کیش، این اقدام را عامدانه، خلاف قانون و زمینهساز فتنه دانست و خواستار برخورد فوری دستگاه قضایی شد.
به گزارش مشرق، علی شیرین زاد در یادداشتی در پایگاه اطلاعرسانی خود نوشت: جای سوال است، آنجا که بانوان ورزشکار ایرانی با حفظ حجاب خود در میادین بینالمللی حاضرشده و افتخارآفرینی میکنند و تصویر باوقاری از زن عفیف و عزتمند ایرانی را به رخ جهانیان میکشند، چگونه ماراتن بانوان در داخل کشور و در جزیره کیش بدون حجاب برگزار میشود؟ کاملاً مشهود است که این اقدام ارادی و برای فتنهانگیزی بوده، دهنکجی مسئولین برگزارکننده به موازین قانون و شرع را نشان میدهد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: اتفاقاتی ازایندست آنهم در شرایط حاکم بر کشور و منطقه، گویای دسیسهچینی و توطئههای دشمنان خارجی و همدستان داخلی آنها برای برهم زدن وحدت و یکپارچگی جامعه است.
نماینده مردم کرج، اشتهارد و فردیس در مجلس شورای اسلامی در خاتمه نوشت: از دستگاه قضائی میخواهم در اسرع وقت و با قاطعیت با مسئولین اجرایی و مسببین این فتنه برخورد کرده تا درس عبرتی برای همه فریبخوردگان شود.