سیاست
امین شکری - مترجم- دیروز ولید معلم، وزیر امور خارجه ۷۹ ساله سوریه با نزدیک به ۵۶ سال حضور در وزارت خارجه این درگذشت.ولید معلم که ۹ سال سفیر سوریه در واشنگتن بود، از سال ۱۹۹۰ در جریان گفت‌وگوهای صلح این کشور با اسرائیل نقش داشت و از نزدیکان معتمد اسد به شمار می‌رفت. وی به داشتن مواضع تند علیه مخالفان مشهور بود. طبق گزارش آسوشیتدپرس، معلم همچنین با شوخ طبیعی‌هایش نیز شناخته می‌شد و به دلیل توانایی‌اش در از بین بردن تنش‌ها با شوخی معروف بود.در جریان بحران‌های سال‌های اخیر سوریه، او اغلب نشست‌های خبری را برای تشریح جزییات مواضع دولت سوریه در دمشق برگزار می‌کرد. در سال‌های اخیر به مشکلات سلامتی وی از جمله مشکل قلبی اشاره شده بود. خبرگزاری دولتی سانا با وجود اینکه خبر درگذشت وی را اعلام کرد اما دلیل آن را ذکر نکرده است. معلم در سال ۱۹۴۱ در یک خانواده مسلمان سنی در دمشق متولد شد و در مدارس دولتی در سوریه تحصیل کرد. بعدها به مصر رفت و در آنجا در دانشگاه قاهره تحصیل خود را ادامه داد و در سال ۱۹۶۳ با مدرک لیسانس اقتصاد فارغ التحصیل شد. وی پس از بازگشت به سوریه در سال ۱۹۶۴ کار در وزارت خارجه را آغاز کرد و در سال ۲۰۰۵ در راس این وزارت خانه قرار گرفت.نخستین ماموریت وی در خارج از کشور به‌عنوان دیپلمات به دهه ۱۹۶۰ و افتتاح سفارت سوریه در کشور آفریقایی تانزانیا بر می‌گردد. در سال ۱۹۶۶ در سفارت سوریه در شهر جده عربستان مشغول به کار شد و یک سال بعد از آن به سفارت سوریه در مادرید نقل مکان کرد. معلم در سال ۱۹۷۲ در ماموریتی به لندن رفت و در سال ۱۹۷۵ به رومانی منتقل شد و در آنجا پنج سال به‌عنوان سفیر فعالیت کرد. وی سپس به دمشق بازگشت و ریاست دفتر اسناد وزارت خارجه را تا سال ۱۹۸۴ بر عهده گرفت و پس از آن به عنوان رئیس دفتر وزیر خارجه انتخاب شد. وی در سال ۱۹۹۰ به‌عنوان سفیر سوریه در واشنگتن منصوب شد و ۹ سال را در ایالات متحده آمریکا گذراند. در آن زمان سوریه چندین دور مذاکرات صلح را با اسرائیل برگزار کرد.معلم در سال ۲۰۰۵ زمانی به‌عنوان وزیر خارجه سوریه منصوب شد که به‌دنبال ترور رفیق حریری، نخست وزیر پیشین لبنان، دمشق از سوی کشورهای عربی و غربی منزوی شده بود. معلم در سال ۲۰۰۶ پس از عقب‌نشینی نیروهای سوریه به‌عنوان ارشدترین مقام این کشور به لبنان سفر کرد. وی در جلسه وزرای خارجه عرب در جریان جنگ ۳۴ روزه میان اسرائیل و حزب‌الله لبنان شرکت کرد. معلم در آن زمان در بیروت گفت: «ای کاش من رزمنده مقاومت و حسن نصرالله بودم.» این سخن واکنش‌های زیادی را ایجاد کرد.معلم، ایالات متحده آمریکا و دیگر کشورهای غربی را متهم به دامن زدن به ناآرامی‌ها در کشورش کرد. او در فوریه ۲۰۱۳ نخستین مقام سوری بود که در سفر به مسکو گفت دولت آماده گفت‌وگو حتی با کسانی است که «اسلحه حمل می‌کردند.» وی در طی دو دور مذاکره صلح با مخالفان در سوئیس ریاست تیم مذاکره‌کننده سوریه را برعهده داشت. این مذاکرات در نهایت به نتیجه نرسید اما نخستین باری بود که اعضای دولت سوریه رو در رو با مخالفان سوری به گفت‌وگو نشستند. اما در سال ۲۰۱۴ ولید معلم به خاطر سخنرانی طولانی خود در نشست افتتاحیه صلح در شهر مونترو سوئیس مورد انتقاد بان کی مون دبیرکل وقت سازمان ملل قرار گرفت. پس از اینکه ۳۰ دقیقه از سخنرانی وی گذشته بود، بان کی‌مون از وی خواست تا صحبت‌هایش را به پایان ببرد. اما ولید معلم خطاب به دبیرکل سازمان ملل گفت: «شما در نیویورک زندگی می‌کنید و من در سوریه هستم. حق دارم نسخه سوری را در اینجا در این جلسه ارائه کنم. پس از سه سال رنج، این حق من است.» سپس معلم سخنان خود را ادامه داد و گفت تنها چند دقیقه دیگر باقی مانده است. بان کی‌مون از او خواست تا به قولش وفا کند. معلم پاسخ داد: «سوریه همیشه به وعده‌های خود عمل می‌کند.» آخرین حضور ولید معلم در افتتاحیه یک کنفرانس بین‌المللی پناهندگان در دمشق بود که چهارشنبه گذشته برگزار شد. در این کنفرانس به نظر می‌رسید در وضعیت مناسبی قرار ندارد. روز بعد وی در مراسم اختتامیه این رویداد که به میزبانی روسیه برگزار شد شرکت نکرد.